Promotie mw. J.E. Hartman: Physical activity in patients with chronic obstructive pulmonary disease

Promotie: mw. J.E. Hartman, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Physical activity in patients with chronic obstructive pulmonary disease

Promotor(s): prof.dr. H.M. Boezen

Faculteit: Medische Wetenschappen

Betere beweegrichtlijnen nodig voor COPD-patiënt

Bewegen is belangrijk, vooral voor patiënten met chronisch obstructieve longziekte (COPD). Toch zijn COPD-patiënten minder dan gemiddeld lichamelijk actief. Jorine Hartman onderzocht door welke fysieke en psychosociale factoren dat komt. Haar onderzoek levert nuttige informatie op voor het stimuleren van lichamelijke activiteit in deze patiëntenpopulatie.

COPD komt voornamelijk voor bij (ex-)rokers boven de veertig jaar en gaat niet weer over. COPD-patiënten kampen met een chronische ontsteking van de longen. De voornaamste symptomen van de ziekte zijn kortademigheid, hoesten en slijmproductie. Deze symptomen kunnen ervoor zorgen dat patiënten lichamelijke activiteiten gaan vermijden. Genoeg bewegen leidt daarentegen juist tot verminderde kortademigheid, een verbeterde spierfunctie en een betere kwaliteit van leven.

Hartman onderzocht welke factoren voorspellen of COPD-patiënten genoeg bewegen. Longhyperinflatie (waarbij meer lucht wordt in- dan uitgeademd), self-efficacy (het vertrouwen in eigen kunnen) en inspanningsvermogen bleken de belangrijkste onafhankelijke voorspellers van lichamelijke activiteit. Ze ontdekte dat de voorspellers voor mensen met matige COPD niet afwijken van die voor de algemene populatie. Patiënten met (zeer) ernstige COPD worden daarentegen wel degelijk gehinderd door fysieke, COPD-specifieke factoren.

De promovenda stelt dat lichamelijke activiteit een belangrijk behandeldoel van COPD-patiënten zou moeten zijn. Er moeten volgens haar meer praktische beweegrichtlijnen komen voor fysiotherapeuten en andere behandelaars van COPD-patiënten die onvoldoende bewegen.

Jorine Hartman (Emmeloord, 1982) studeerde bewegingswetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen en fysiotherapie aan de Hanzehogeschool Groningen. Zij verrichtte haar onderzoek bij de afdeling Longziekten van het Universitair Medisch Centrum Groningen, in samenwerking met de afdelingen Epidemiologie en Bewegingswetenschappen. Het onderzoek werd gefinancierd door het Longfonds en door Boehringer Ingelheim bv. Hartman is werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker op de afdeling Longziekten van het UMCG.