Promotie dhr. F. Iovino: Streptococcus pneumoniae interactions with endothelial cells leading to invasive pneumococcal disease

Promotie: dhr. F. Iovino, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Streptococcus pneumoniae interactions with endothelial cells leading to invasive pneumococcal disease

Promotor(s): prof.dr. J.M. van Dijl, prof.dr. G. Molema

Faculteit: Medische Wetenschappen

Pneumokokken hebben slimme strategie om bloed-hersenbarrière te doorbreken

Hersenvliesontsteking ontstaat doordat pneumokokken, een bepaald soort ziekteverwekkers, een voorkeur blijken te hebben voor bepaalde plekken in de beschermende laag cellen tussen bloed en hersenen. Door zich op die plekken vast te kleven, kunnen zij als het ware de barrière ‘oversteken’ en hersenvliesontsteking veroorzaken. Dat stelt Federico Iovino in zijn promotieonderzoek. Hij ging na wat er precies gebeurt in de bloed-hersenbarrière voordat er hersenvliesontsteking optreedt.

Bacteriële meningitis, oftewel hersenvliesontsteking veroorzaakt door een bacterie, is een ziekte die wordt veroorzaakt door bacteriën die het centrale zenuwstelsel binnendringen en zich vervolgens verspreiden naar de hersenen. Ze moeten daarvoor de bloed-hersenbarrière passeren, een laag cellen die de hersenen afscheidt van de bloedbaan. Ziekteverwekkers hebben verschillende manieren om dat te doen.

Onderzoekers wisten al dat de hoofdveroorzaker van bacteriële hersenvliesontsteking, S. pneumoniae, kan kleven aan de endotheelcellen van de hersenen, maar de daadwerkelijke interactie was nog niet eerder aangetoond. Iovino ontdekte dat de cellen bij de oversteek gebruik maken van een speciaal transportproces (trancytosis) via de celmembranen. De promovendus ging vervolgens na welke moleculen en receptoren bij dit proces betrokken zijn. De resultaten helpen om het inzicht in het ontstaan van bacteriële meningitis te vergroten.

Federico Iovino (Pavia, Italië, 1984) studeerde Human biology en Biomedical Sciences aan de universiteit van Pavia. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij de afdeling Medische microbiologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen en participeerde in de Graduate School of Medical Sciences (GSMS). Het onderzoek werd gefinancierd door GSMS en UMCG. Iovino werkt als postdoc onderzoeker aan het Karolinska Institute in Stockholm (Zweden).