Oratie dhr. prof.dr. N.C. van de Merbel: Weet wat je meet - ontwikkelingen in de kwantitatieve bionalyse

Oratie: dhr. prof.dr. N.C. van de Merbel, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Weet wat je meet - ontwikkelingen in de kwantitatieve bionalyse

Leeropdracht: Industrial Bioanalysis

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Prof.dr. Nico van de Merbel gaat in zijn oratie in op de ontwikkelingen in de kwantitatieve bioanalyse, die onder meer van groot belang zijn voor de betrouwbaarheid onderzoeksresultaten op het gebied van veiligheid en werkzaamheid van geneesmiddelen.

In het farmaceutische en medische onderzoek worden vaak metingen gedaan met monsters van biologische materialen. Het bepalen van de concentraties van allerlei moleculen, zoals geneesmiddelen, in dergelijke monsters wordt kwantitatieve bioanalyse genoemd. Omdat allerlei belangrijke conclusies over veiligheid en werkzaamheid van medicijnen worden gebaseerd op de verkregen meetresultaten, is het essentieel dat de betrouwbaarheid van elke kwantitatieve bioanalytische methode wordt gewaarborgd. ‘Weten wat je meet’ en het daardoor kunnen controleren van de metingen is daarom van groot belang, zowel in het academische als in het industriële onderzoek naar geneesmiddelen.

In de afgelopen decennia hebben technische ontwikkelingen geleid tot methoden voor het bepalen van uiterst lage concentraties geneesmiddelen en lichaamseigen stoffen in zeer complexe biologische monsters. Traditioneel worden kleine moleculen met analytisch-chemische technieken gemeten, zoals chromatografie en massaspectrometrie, terwijl grotere moleculen zoals eiwitten worden bepaald met biochemische methoden, zoals bindingsanalyses. Gezien het steeds grotere belang van eiwitten als geneesmiddel, wordt recentelijk veel aandacht besteed aan het optimaliseren van kwantitatieve meetmethoden voor deze klasse stoffen. Een interessante ontwikkeling is het combineren van de kennis uit de analytische en de biochemie en het toepassen van chromatografie en massaspectrometrie voor eiwitkwantificering, iets wat tot voor kort onhaalbaar leek. Daarnaast is het combineren van de academische en de industriële aanpak voor kwantitatieve bioanalyse een zinvolle ontwikkeling, die leidt tot innovatieve technieken waarvan de betrouwbaarheid en bruikbaarheid kan worden gegarandeerd.