Wereldprimeur leveronderzoekers UMCG kan tekort aan donororganen beperken

Het is onderzoekers en leverchirurgen van het UMCG als eersten ter wereld gelukt om uitgenomen levers op lichaamstemperatuur in leven het houden. Daardoor kan vóór de transplantatie getest worden of een donorlever geschikt is voor transplantatie. Zij publiceerden op 6 maart 2013 over deze wereldwijde doorbraak in het American Journal of Transplantation.

Door gebruik te maken van een nieuwe techniek hebben de Groningse onderzoekers levers urenlang buiten het lichaam in leven gehouden. Zo konden ze bekijken of de lever goed genoeg functioneert om getransplanteerd te worden. Terwijl de levers werden doorspoeld met zuurstofrijk bloed, vitaminen en andere essentiële voedingsstoffen die het orgaan in het lichaam ook krijgt, zagen de onderzoekers dat de kleur en zuurgraad van de lever normaal werd, dat er weer gal werd aangemaakt, kortom, dat de lever weer ging functioneren. Met deze techniek kan niet alleen bekeken worden of de lever goed genoeg is voor ‘een tweede leven’, en dus voor transplantatie, maar wordt het in de toekomst ook mogelijk de kwaliteit van de lever te verbeteren. Dit gebeurt onder andere door geneesmiddelen toe te voegen aan het bloed waarmee de lever wordt doorspoeld.

In Nederland worden jaarlijks 140 levers getransplanteerd. Er zijn meer donoren bereid, maar een aanzienlijk aantal donorlevers worden al bij voorbaat ongeschikt geacht voor transplantatie. Het UMCG verwacht dat met deze nieuwe techniek een deel van die aanvankelijk afgekeurde levers toch geschikt voor transplantatie blijkt te zijn.

Voor het ontwikkelen van deze techniek zijn afgekeurde donorlevers gebruikt. Uiteraard gebeurde dat met toestemming van de nabestaanden en in samenspraak met de Nederlandse Transplantatie Stichting. Wereldwijd werken verschillende medische centra aan de ontwikkeling van dergelijke technieken. Tot op heden gebeurde dat met levers van bijvoorbeeld muizen of varkens. Nu is het dus artsen en onderzoekers van het UMCG voor het eerst gelukt om ook humane levers buiten het lichaam in leven te houden. Het apparaat dat gebruikt wordt om de levers buiten het lichaam te blijven doorbloeden en verwarmen is ook in Groningen ontwikkeld. Voor andere organen zijn er varianten op deze techniek ontwikkeld. Per orgaan verschilt niet alleen de te gebruiken techniek, maar ook het stadium waarin de ontwikkeling daarvan zich bevindt. In februari van dit jaar had het transplantatiecentrum van het UMCG ook al een primeur. Toen werd bekendgemaakt dat het buiten het lichaam verbeteren van donorlongen inmiddels klinisch kan worden toegepast.

Het UMCG is het grootste transplantatiecentrum van Nederland. Jaarlijks worden er zo’n zestig levertransplantaties uitgevoerd, waarvan ongeveer een derde kinderlevertransplantaties. In de publicatie die op 6 maart door American Journal of Transplantation online werd gezet staat beschreven hoe de onderzoekers en leverchirurgen vier humane levers buiten het lichaam in leven hielden. Inmiddels staat de teller op twaalf. Naar verwachting zal deze nieuwe techniek later dit jaar al ingezet kunnen worden voor het transplantatieprogramma van het UMCG.

De publicatie is te vinden op: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/ajt.12187/abstract

Meer informatie: tel. (050) 361 22 00