Multiple Sclerose, een progressief probleem

Oratie: dhr. prof.dr. L.A. ’t Hart, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Multiple Sclerose, een progressief probleem

Leeropdracht: Neuroimmunologie, vanwege de Stichting Biomedical Primate Research Centre

Faculteit: Medische Wetenschappen 

De oratie van prof.dr. Bert ’t Hart gaat over zijn onderzoek naar de ziekte multipele sclerose (MS). Dat onderzoek behoort tot het vakgebied van de neuro-immunologie, waarin de interactie tussen het zenuwstelsel en het immuunsysteem centraal staat. Het immuunsysteem speelt een centrale rol in de afweer tegen infecties en kanker, maar kan ernstige (auto-immuun)ziektes veroorzaken wanneer het zich tegen de eigen weefsels en organen richt. De ziekte MS is daar een voorbeeld van.

MS is na trauma de belangrijkste neurologische ziekte bij jongvolwassenen; 1 op de 1000 heeft MS. MS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De ziekte wordt veroorzaakt door een aanval van het immuunsysteem op het centrale zenuwstelsel: de hersenen en het ruggenmerg. Het doelwit van de aanval is de isolerende myelinelaag rond de zenuwbanen in het centraal zenuwstelsel. Binnendringende immuuncellen veroorzaken een cascade van reacties, die leidt tot lokale ontstekingshaarden, waarbij in eerste instantie de myelinelaag maar later ook de zenuwbanen en zenuwcellen worden vernietigd. Afhankelijk van de plaats in het brein of ruggenmerg waar de immuunaanval plaatsvindt, kunnen meer of minder ernstige neurologische storingen optreden.

Het doel van de samenwerking tussen het Biomedical Primate Research Centre in Rijswijk en de afdeling Medische Fysiologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen/Rijksuniversiteit Groningen is de ziektemechanismen in MS beter te begrijpen en op basis van deze kennis nieuwe behandelingsvormen te ontwikkelen. Het onderzoek is vooral gericht op het voorkomen en herstel van schade in de progressieve fase van de ziekte. Een veelbelovende lijn van onderzoek is de ontwikkeling van geïnduceerde pluripotente stamcellen, die na implantatie in het brein nieuwe myeline vormende oligodendrocyten kunnen vormen.