The Staphylococcus aureus secretome

Promotie: dhr. M.J.J.B. Sibbald, 13.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Proefschrift: The Staphylococcus aureus secretome
Promotor(s): prof.dr. J.M. van Dijl
Faculteit: Medische Wetenschappen
Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting bvl.umcg.nl

Zoektocht naar resistentiemechanisme veroorzaker MRSA

De bacterie Staphylococcus aureus is een gevaarlijke ziekteverwekker, die ongevoelig kan worden voor antibiotica. De steeds vaker onbehandelbare infecties met deze bacterie veroorzaken regelmatig problemen in ziekenhuizen (MRSA). Het vermogen van deze bacterie om de mens ziek te maken is voornamelijk gelegen in de productie van een groot aantal eiwitten (“virulentiefactoren”), die ervoor zorgen dat de bacterie zich in het menselijk lichaam kan handhaven en vermenigvuldigen.

Promovendus Mark Sibbald onderzocht hoe bacteriële cellen deze virulentiefactoren precies aanmaken en hoe de virulentiefactoren naar (onder meer) het celoppervlak van de bacterie en de weefsels van de “gastheer” worden getransporteerd. Sibbald ontdekte dat ongeveer 160 verschillende eiwitten in aanmerking komen om uit de bacteriële cel te worden geëxporteerd. Daarvan was nog maar een klein aantal bekend als ziekteverwekker. Daarnaast ontwaarde de promovendus zes verschillende eiwittransportsystemen die S. aureus gebruikt om virulentiefactoren naar het bacteriële celoppervlak en het milieu van de gastheer te transporteren. Enkele van deze transportsystemen werden met behulp biochemische en proteomics technieken nauwkeurig in kaart gebracht.

De resultaten van dit onderzoek kunnen in de toekomst misschien gebruikt worden om gevaarlijke varianten van de S. aureus vroegtijdig op te sporen en te bestrijden. Een in dit onderzoek gebruikte techniek, een combinatie van bioinformatica en proteomics, is zeer geschikt om de transportsystemen in Staphylococcus aureus te analyseren, concludeert Sibbald. Een mooie bijkomstigheid is dat deze technieken ook toegepast kunnen worden voor onderzoek aan andere bacteriën, zoals Bacillus subtilis en Bacillus licheniformis.

Mark Sibbald (Bolsward, 1975) studeerde scheikunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij verrichtte zijn onderzoek aan de afdeling Medische Microbiologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en binnen onderzoeksschool GUIDE. Sibbald blijft na zijn promotie werkzaam als onderzoeker in het UMCG.