Chemotherapy. Neurobiology of cognitive impairment in rats

Promotie: mw. R. Seigers, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Chemotherapy. Neurobiology of cognitive impairment in rats

Promotor(s): prof.dr. J.M. Koolhaas, prof.dr. F.S.A.M. van Dam

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Contact: Riejanne Seigers, tel. 050-363 2345, e-mail: r.seigers rug.nl

Veel gebruikt cytostaticum bij kanker leidt bij ratten tot hersenschade

Riejanne Seigers beschrijft in haar proefschrift een dierstudie waarin een veel gebruikt middel in de kankerbehandeling, methotrexaat (MTX), onderzocht wordt op cognitieve en neurobiologische effecten. Sommige patiënten die met chemotherapie voor kanker behandeld zijn, ervaren tot lang na de behandeling problemen met geheugen, concentratie en het tegelijkertijd uitvoeren van meerdere taken. De laatste jaren wordt steeds meer onderzoek verricht naar de oorzaak van deze cognitieve problemen. Uit het onderzoek van Seigers blijkt dat ratten die behandeld werden met een hoge dosis MTX geheugenproblemen kregen. Zij waren minder goed in staat nieuwe taken te leren te opzichte van controledieren en ook hun vermogen om zich een eerder geleerde taak te herinneren was verminderd.

Opvallend was dat uit het hersenonderzoek onder andere bleek dat er na behandeling met MTX minder nieuwe neuronen werden gevormd in de hippocampus, een hersengebied dat sterk betrokken is bij geheugenfuncties. Ook waren er na behandeling minder bloedvaten en was er minder glucoseopname in dit hersengebied, vergeleken met ratten die niet met MTX behandeld waren. Dit alles leidt wellicht tot een verminderde activiteit van de hippocampus en daardoor tot de cognitieve problemen.

Deze resultaten tonen aan dat MTX, althans bij ratten, schade in de hersenen veroorzaakt. Dit onderzoek vormt een aanknopingspunt voor een verklaring voor vergelijkbare problemen bij patiënten. Gezien het toenemende belang van cytostatica bij de behandeling van kankerpatiënten, is verder onderzoek naar nadelige effecten van cytostatica op het cognitief functioneren noodzakelijk.

Riejanne Seigers (Emmen, 1981) studeerde medische biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waar zij haar promotieonderzoek verrichtte bij de afdeling Gedragsfysiologie, Graduate school of Behavioral and Cognitive Neuroscience. Haar onderzoek is gefinancierd door het Nederlands Kanker Instituut, de Gratama stichting en de René Vogels stichting.