Koninklijke Onderscheiding voor Léon Janssen

Op 14 juni 2010 ontving prof.dr.ir. L.P.B.M. Janssen op voordracht van de Rijksuniversiteit Groningen een Koninklijke Onderscheiding bij zijn afscheid als hoogleraar Technische Scheikunde, in het bijzonder de Fysische Technologie, bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Hij bekleedde deze functie sinds 1983. Janssen krijgt de onderscheiding uit handen van burgemeester Van der Laan van de gemeente Noordenveld. Hij is benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau.

Léon Janssen (Tegelen, 1945) begon zijn indrukwekkende loopbaan aan de Technische Universiteit van Delft waar hij studeerde en promoveerde en tot 1983 als wetenschappelijk medewerker werkzaam was. In 1983 werd hij aangesteld als hoogleraar in de Technische Scheikunde, in het bijzonder de Fysische Technologie, aan de Rijksuniversiteit Groningen, een functie die hij tot op heden vervult.

 

Top-onderzoeker

Janssen wordt nationaal en internationaal erkend als een top-onderzoeker op het gebied van de extrusie van synthetische en biologische kunststoffen. Dit is een proces om kunststoffen (polymeren) te smelten, goed te mengen en daarna vorm te geven en is een belangrijk ’groen’ vakgebied binnen de scheikundige technologie. Voorbeelden van extrusieproducten zijn de plastic omhulling van elektriciteitskabels en kozijn- en dakgootprofielen. Extrusie wordt ook veel in de voedingsindustrie gebruikt. Een belangrijke ontwikkeling in de afgelopen decennia is het gebruik van de extruder als chemische reactor. Dit proces leidt tot een sterke reductie in de productiekosten. Daarnaast kunnen de hoeveelheden benodigde oplosmiddelen sterk gereduceerd worden, wat een positief effect heeft op het milieu en deze processen een meer groen label geeft.

Janssen wordt internationaal gezien als een pionier op het gebied van de reactieve extrusie waarbij het gebruik van grote hoeveelheden giftige organische oplosmiddelen vermeden of sterk gereduceerd kan worden en vergroening van chemische processen mogelijk is. Verschillende van de door Janssen ontwikkelde processen worden tegenwoordig in de chemische industrie gebruikt.

De wetenschappelijke excellentie van Janssen blijkt onder andere uit een groot aantal publicaties in internationale tijdschriften, bijdragen op nationale en internationale congressen en een aantal patentaanvragen. Janssen heeft naast wetenschappelijke boeken ook veelgebruikte leerboeken geschreven voor het vak fysische transportverschijnselen, een kernvak binnen het universitaire onderwijs in de scheikundig technologie. Deze leerboeken worden ook nu nog in Groningen en op andere universiteiten gebruikt en geven op een gestructureerde en goed opgebouwde wijze de beginselen van het vakgebied aan.

 

Indonesië

De onderzoekactiviteiten van Janssen beperken zich niet alleen tot Nederland. Hij is vanaf 2000 actief bezig met het ondersteunen van chemisch-technologisch onderzoek in Indonesië. Zo is hij betrokken bij de double degree master-opleiding Chemical Engineering van de RUG met het Institut Teknologi Bandung. Ook heeft hij in de afgelopen jaren diverse lezingen gegeven aan een groot aantal universiteiten in Indonesië. Een voorbeeld van zijn ondersteunende rol is de samenwerking met de Universitas Sam Ratulanghi in Manado (Sulawesi) waar in een naar hem vernoemd extrusielaboratorium onderzoek gedaan wordt naar het verwerken van Indonesische zetmelen tot biodegradeerbare plastics. Tevens is hij nauw betrokken bij een project van de Universiteit van Surabaya voor kleinschalige waterzuivering in de kampongs.

 

Onderwijs en bestuur

Janssen heeft jarenlang een belangrijke bijdrage geleverd aan de master en bachelor opleidingen chemie en chemische technologie. Zijn hoorcolleges worden op de door hem karakteristieke wijze gegeven, enthousiast, met humor doorspekt en met vele mooie voorbeelden uit het dagelijks leven. Hij heeft zich vele jaren actief ingezet voor de ontwikkeling van een meer producttechnologisch gericht curriculum van de studie Scheikundige Technologie en deze in 2002 ingevoerd. Hij is bovendien vele jaren voorzitter geweest van de onderwijscommissie van de afdeling Scheikunde en Scheikundige Technologie en heeft de technische wetenschappen toegankelijk gemaakt buiten de universitaire wereld door voor diverse organisaties externe cursussen en in-company-trainingen te verzorgen.

Janssen is ook actief betrokken bij bestuurlijke activiteiten binnen diverse gremia in Nederland. Hij is jarenlang voorzitter geweest van het cluster scheikundige technologie en voorzitter van het Stratingh onderzoeksinstituut van de RUG. Ook buiten de universiteit heeft hij vele functies vervuld, zoals bijvoorbeeld lid van het managementteam van de landelijke onderzoekschool procestechnologie Nederland. Ook was hij betrokken bij de promotie van scheikundig technologisch onderzoek in Nederland.

 

Technology Consultancy Center

Janssen heeft veel van zijn onderzoekactiviteiten uitgevoerd in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven en heeft zodoende veel voor het bedrijfsleven in Noord Nederland betekend. Zo was hij in 1987 mede-oprichter en sindsdien voorzitter van het aan de RUG gelieerde Technology Consultancy Center (TCC). Het TCC ondersteunt bedrijven met universitaire kennis en helpt mee deze te vertalen naar concrete producten. Daarnaast is hij bestuurslid geweest van het Innovatie Centrum Groningen en lid van de raad van advies van Syntens Groningen (de opvolger van het Innovatie Centrum).

 

Internationalisering

Naast wetenschappelijke activiteiten is hij ook actief betrokken bij de internationaliserings-activiteiten van de RUG met Indonesië waaronder deelname aan diverse reizen van RUG-delegaties naar Indonesië. Mede door zijn goede reputatie en kennis van het Indonesische academische systeem is hij door een aantal universiteiten gevraagd om na zijn pensionering gedurende langere tijd een aantal projecten op te zetten en ook mede uit te voeren. Een goed voorbeeld hiervan is het opzetten van een nieuwe studie variant producttechnologie voor de studierichting agricultural engineering van de universiteit in Manado. Recentelijk is Janssen aangesteld als vaste gasthoogleraar aan de Technische Universiteit van Harbin, China.

 

Lidmaatschappen

Janssen is lid van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen, het oudste wetenschappelijk genootschap van Nederland. Benoeming geschiedt door ballotage waarbij het belangrijkste criterium de wetenschappelijke verdienste is. Verder is Janssen Fellow van het Plastics en Rubber Institute in Londen vanwege zijn ‘Achievements for the Plastics and Rubber Industries’. Daarnaast is hij commissielid van de Poolse Academie van Wetenschappen.

 

Noot voor de pers

Nadere informatie: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie rug.nl