Sodium & health: beyond blood pressure
Promotie: | Dhr. N.R. (Niek) Hessels |
Wanneer: | 19 februari 2025 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotors: | G.J. (Gerjan) Navis, prof. dr. S.J.L. (Stephan) Bakker |
Copromotor: | dr. I.J. Riphagen |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |

Natrium en gezondheid: meer dan alleen bloeddruk
Dit proefschrift van Niek Hessels onderzoekt hoe natriuminname, eiwitconsumptie en lichaamscompositie de gezondheid beïnvloeden en werpt nieuw licht op de U-vormige relatie tussen natriuminname en sterfte. Zowel een lage als hoge natriuminname verhoogt het sterfterisico, en in deze thesis wordt dit nader onderzocht.
Traditioneel wordt natrium vooral onderzocht in relatie tot bloeddruk, maar dit proefschrift laat zien dat natrium ook een belangrijke rol speelt in osmo- en volumeregulatie. Natrium in het bloed is nauw verbonden met het extracellulair vloeistofvolume (ECFV), een belangrijk aspect van hydratatie en zoutbalans, onafhankelijk van bloeddruk. Hoewel deze inzichten bijdragen aan een beter begrip van de fysiologische effecten van natrium, is er meer onderzoek nodig om plasma natrium als een gepersonaliseerde gezondheidsmarker te gebruiken. Opkomende meetmethoden voor ECFV kunnen in de toekomst mogelijk helpen om gezondheidsadvies verder te personaliseren.
Deze thesis toont ook aan dat het verhoogde sterfterisico bij een lage natriuminname niet door natrium alleen wordt verklaard. Het hangt sterk samen met een lage eiwitinname, die vaak duidt op een slechte voedingsstatus. Tegelijkertijd is een hoge eiwitinname geassocieerd met een lager sterfterisico. Opvallend genoeg consumeert 10% van de mensen, vooral ouderen, minder eiwit dan aanbevolen.
Daarnaast blijkt dat mensen met een lage spiermassa en een lage eiwitinname het hoogste sterfterisico hebben. Lichaamscompositie, met name spiermassa, voorspelt mortaliteit beter dan BMI.
Dit onderzoek benadrukt het belang van gepersonaliseerd voedingsadvies dat rekening houdt met de interacties tussen natrium, eiwitten en lichaamscompositie, om gezondheid te verbeteren en sterfterisico’s te verminderen. Het onderstreept de noodzaak om verder te kijken dan generieke voedingsrichtlijnen voor diverse populaties.