Automated measurements of fluency, syntax and semantics in the language of persons with primary progressive aphasia

Voorspellende variabelen primair progressieve afasie meetbaar

Variabelen die voorspellend zijn voor Nederlandstalige patiënten met primair progressieve afasie zijn goed te meten door middel van software die taal kan verwerken. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Roelant Ossewaarde.  

Ossewaarde beschrijft in zijn proefschrift in hoeverre software ingezet kan worden om op basis van gesproken taal te herkennen of iemand het type dementie Primair Progressive Afasie (PPA) heeft. PPA is een type dementie waarbij het belangrijkste criterium voor een diagnose is dat er een verminderd vermogen is om taal te gebruiken. Mensen met deze vorm van dementie zijn relatief jong (< 65 jaar oud) vergeleken met mensen met dementie die wordt veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer of Parkinson. Bij taalklachten op deze leeftijd wordt vaak niet aan dementie gedacht, waardoor mensen dikwijls een verkeerde diagnose krijgen.

Ossewaarde legde een dataset aan met opnames van mensen met, en mensen zonder PPA. Vervolgens keek hij of de akoestiek (vloeiendheid) en de woordkeuzes afwijken voor de ene groep ten opzichte van de andere, en of daaruit maten volgen die gebruikt kunnen worden in een voorspellend (machine learning) model. Het model was in staat om met een accuratesse van 90% te voorspellen of iemand tot de ene groep of tot de andere hoort, en met een accuratesse van 85% ook deelvarianten te herkennen. De variabelen en technieken zouden gebruikt kunnen worden bij de verdere ontwikkeling van tooling die artsen kunnen gebruiken om een betere diagnose te stellen, of het verloop van de ziekte beter te kwantificeren. De applicaties die met dit onderzoek ontwikkeld kunnen worden, zouden een deel van de zorg goedkoper kunnen maken.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/9f6f5eba-e246-4c60-a3b5-2e7e04990f4e