The female side of ADHD and ASD
| Promotie: | Mw. F.M. (Francien) Kok |
| Wanneer: | 30 september 2021 |
| Aanvang: | 12:45 |
| Promotor: | prof. dr. O.M. (Oliver) Tucha |
| Copromotors: | dr. Y. (Yvonne) Groen, A.B.M. (Anselm) Fuermaier, Dr |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Gedrags- en Maatschappijwetenschappen |
ADHD en ASS benaderd van de vrouwelijke kant
In de eerste helft van de vorige eeuw werden neuro-ontwikkelingsstoornissen ADHD (attention deficit hyperactivity disorder) en ASS (autismespectrumstoornis) voor het eerst werden beschreven. Vanaf het begin lag de nadruk op de uitingsvormen bij jongens en mannen. Hoewel na verloop van tijd steeds meer meisjes de diagnose kregen, werd zowel ADHD als ASS tot voor kort als mannelijke stoornissen beschouwd.
Dit is de afgelopen jaren erg veranderd, vooral nadat gebleken was dat vrouwen heel anders reageren op bepaalde medicijnen dan mannen. Dit heeft de impact van geslacht op de diagnose en behandeling van psychiatrische stoornissen op de kaart gezet. Francien Kok onderzocht hoe ADHD en ASS eruit zien bij meisjes en vrouwen, welke vrouwspecifieke problemen er spelen en wat precies de sekseverschillen zijn in de kernsymptomen.
De gevolgen van de onevenwichtige visie op ADHD en ASS kunnen ernstig zijn. Tenzij vrouwen aan het mannelijke beeld voldoen, is de verwachting dat ADHD of ASD niet, of veel te laat, bij hen wordt opgemerkt. Hierdoor is de kans aanzienlijk dat zij belangrijke interventies/behandelingen mislopen. Meisjes krijgen consequent minder vaak ADHD-medicatie voorgeschreven dan jongens en zij moeten een fors hogere ernst van symptomen aangeven voordat er medicatie wordt overwogen. Voor meisjes met ADHD is de sociale omgang met leeftijdsgenootjes duidelijk problematischer dan voor meisjes in de algemene bevolking en sociale disfunctie komt vaker voor.
De overkoepelende conclusie is dat ADHD/ASS bij meisjes en vrouwen ongelooflijk complex is. Het proefschrift probeert die complexiteit te ordenen. Het grootste deel van de grote hoeveelheid informatie over deze aandoeningen is gebaseerd op mannen, te beginnen bij de kern: de kernsymptomen van ADHD en ASS, volgens diagnostische criteria, overeengekomen na jaren van zorgvuldig onderzoek van... jongens. We hebben dus veel geleerd, maar er is nog veel meer dat we niet weten. Dit proefschrift is een startpunt voor verder onderzoek en een sekse-evenwichtiger kijk op ADHD en ASS.