Hoveniers van Oranje
| Promotie: | Mw. H. (Lenneke) Berkhout |
| Wanneer: | 27 augustus 2020 |
| Aanvang: | 14:30 |
| Promotors: | prof. dr. Y.B. (Yme) Kuiper, prof. dr. E.A. Jong, de |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Letteren |
Verhalen van de hoveniers van Oranje
Hoveniers hadden, naast de tuinarchitect en de eigenaar, invloed op het aanzien en tot op zekere hoogte het ontwerp van een tuin, zo blijkt uit promotieonderzoek van Lenneke Berkhout. De hoveniers hebben een belangrijke rol gespeeld in de verspreiding van horticulturele kennis en vaardigheden binnen Europa. Berkhout deed onderzoek naar invloed, werk en positie van de hoveniers van het Huis van Oranje, tussen 1621-1732.
Onderzoek naar de Nederlandse tuingeschiedenis is meestal geschreven vanuit een kunsthistorisch oogpunt. Tuinen zijn echter meer dan alleen een fraai ontwerp. Tuinen gaan ook over mensen, over (internationale) netwerken die kennis en tuinmateriaal deelden, over hard werken en innovaties. Het onderzoek van Berkhout naar de hoveniers van de prinse(sse)n van Oranje in de vroegmoderne tijd belicht deze vaak onbekende aspecten van de Nederlandse tuingeschiedenis. Haar proefschrift schetst een levendig beeld van de dagelijkse gang van zaken in en om de tuinen.
De tuinen van het Huis van Oranje waren toonaangevend in de vroegmoderne tijd. Wie waren de mannen en vrouwen die deze tuinen onderhielden? Hoe zag hun werk eruit? Aan de hand van nieuw archiefmateriaal laat Berkhout de lezer kennismaken met een vijftigtal hoveniers, maar ook met ander tuinpersoneel als de fonteiniers-grottiers. De kwaliteiten waarover de hoveniers moesten beschikken, hun selectie- en aanstellingsprocedure en positie passeren de revue. Instructies en contracten geven een beeld van hun dagelijks werk, van de teelt van groenten en fruit, de aanleg van parterres, de verzorging van uitheemse planten tot de ‘broeikunst’. De professionalisering van het hoveniersvak en de introductie van nieuwe horticulturele technieken en gereedschappen komen eveneens aan bod. De lezer krijgt bovendien een inkijkje in de relatie tussen de prinse(sse)n van Oranje en hun vaak zeer gewaardeerde hoveniers en de rol van hoveniers bij de (internationale) uitwisseling van horticulturele kennis.