Assessment of malnutrition in patients with head and neck cancer: a multidimensional approach
| Promotie: | Mw. M.J. (Martine) Sealy |
| Wanneer: | 10 april 2019 |
| Aanvang: | 14:30 |
| Promotors: | prof. dr. J.L.N. (Jan) Roodenburg, C.P. (Cees) van der Schans |
| Copromotor: | dr. H. Jager-Wittenaar |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Ondervoeding bij patiënten met hoofd-halskanker
Patiënten met hoofd-halskanker hebben een hoog risico op ondervoeding door een tekort aan voedingsstoffen en een veranderde voedingsbehoefte. Zowel de ziekte zelf, de lokalisering van de tumor in de voedingsweg en de bijwerkingen van de vaak ingrijpende behandeling bestaande uit chirurgie en bestraling (al dan niet gecombineerd met chemotherapie), zorgen ervoor dat er onvoldoende in de verhoogde voedingsbehoefte kan worden voorzien. Om ondervoeding vroegtijdig te kunnen behandelen of voorkomen is tijdige herkenning ervan nodig, evenals tijdige herkenning van risicofactoren. Het is een belangrijke stap in het voedingszorgproces van patiënten met kanker, stelt Sealy. Naast verlies van spiermassa kan verlies van spierfunctie, zoals spierkracht, worden beschouwd als een kenmerk van ondervoeding. Mogelijk kan voldoende beweging verlies van spiermassa en ‑functie voorkomen tijdens en na de behandeling van patiënten met hoofd-halskanker.
In haar proefschrift bestudeerde Sealy de diagnostische waarde van diverse methoden voor het beoordelen van ondervoeding. Ook vertaalde en maakte ze de Patient-Generated Subjective Global Assessment (PG-SGA) vragenlijst, het ondervoedingsinstrument dat wereldwijd het meest gebruikt wordt bij patiënten met kanker, beschikbaar voor de Nederlandse setting. Daarnaast verkende ze denkpatronen die motivatie voor lichamelijke activiteit kunnen beïnvloeden bij patiënten met hoofd-halskanker.
Uit haar proefschrift blijkt dat het nog steeds een uitdaging is om de meest passende en effectieve werkwijze te vinden voor preventie en behandeling van ondervoeding bij patiënten met hoofd-halskanker. De Nederlandse versie van PG-SGA lijkt een passend instrument voor de screening en vaststelling van (risico op) ondervoeding en levert informatie voor interventies op maat. Doordat ondervoeding een zeer complex probleem is, is een interdisciplinaire aanpak daarbij van belang. Bij een dergelijke aanpak is het noodzakelijk aandacht te besteden aan voldoende inname, lichaamssamenstelling (met name spiermassa) en lichaamsfunctie (zoals spierkracht) en mogelijke invloed van voldoende beweging en ontstekingsfactoren.