Neurolinguistic profiles of advanced readers with developmental dyslexia
| Promotie: | Mw. E.R.H. (Ellie) van Setten |
| Wanneer: | 10 januari 2019 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | prof. dr. B.A.M. (Ben) Maassen, prof. dr. ir. N.M. (Natasha) Maurits |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Letteren |
Dyslexie is blijvende stoornis
Dyslexie is een blijvende stoornis is; het gaat niet over in de puberteit. Dat concludeert promovenda Ellie van Setten, die onderzoek heeft gedaan naar deze leesstoornis. Uit haar onderzoek onder kinderen met een familiair risico op dyslexie blijkt daarnaast dat voor deze groep lezen in het Engels niet moeilijker is dan in het Nederlands. En: niet ieder kind met dyslexie heeft dezelfde problemen in dezelfde mate; er is dus geen dyslexietyperend cognitief profiel.
Dyslexie is een specifieke leerstoornis gekenmerkt door ernstige problemen met het snel en/of accuraat lezen en/of spellen van woorden. Kinderen van ouders met dyslexie lopen een groter risico om zelf ook dyslexie te krijgen. Ellie van Setten heeft voor haar promotie onderzocht wat de leesvaardigheden van gevorderde lezers met (een familiair risico op) dyslexie karakteriseert, voorspelt en verklaart. Ze ontdekte allereerst dat dyslexie een blijvende stoornis is; dyslexie gaat niet over in de puberteit. Wanneer de woordleesscore in groep 5 bekend is, kan hiermee goed voorspeld worden hoe een kind in groep 8 leest. Het maakt voor deze voorspelling dan niet uit of een kind wel of niet een familiair risico heeft. Kinderen die in het Nederlands dyslexie hebben, hebben op de middelbare school ook in het Engels vaak lees- en spellingsproblemen; het lezen van Engelse woorden bleek echter beter te gaan dan verwacht op basis van de Nederlandse leesscores. Kinderen met een familiair risico op dyslexie die in het Nederlands geen leesproblemen hadden, hadden die in het Engels ook niet. Problemen met het fonologisch en orthografisch bewustzijn, snel benoemen en de visuele aandachtspanne komen vaak voor bij kinderen met dyslexie. Niet ieder kind met dyslexie heeft echter dezelfde problemen in dezelfde mate. Er is dus geen dyslexietyperend cognitief profiel. In de hersenen zijn verschillen in de verwerking van geschreven woorden gevonden bij rechtshandige studenten met en zonder dyslexie. Bij 12-jarige kinderen werd hierin echter geen verschil gevonden, mogelijk doordat hun hersenen nog in ontwikkeling zijn.