The impact of cytomegalovirus in renal transplant recipients
| Promotie: | Dhr. W.T. (Wouter) Lollinga |
| Wanneer: | 14 juni 2017 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotors: | prof. dr. W.J. van Son, prof. dr. M.J. Smit |
| Copromotors: | dr. J. van den Born, prof. dr. J.S.F. (Jan-Stephan) Sanders |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Blijvend nierfunctieverlies door CMV-infectie na transplantatie
Wouter Lollinga stelde in zijn onderzoek vast dat infectie met het cytomegalovirus (CMV) – een virus dat ruim de helft van de Nederlandse volwassenen heeft gehad – blijvend nierfunctieverlies veroorzaakt voor patiënten die een niertransplantatie hebben ondergaan. Dit geldt dan voor patiënten met een heftige en/of langdurige infectie en voor patiënten wier lichaam een vertraagde afweerreactie vertoont. Deze en andere bevindingen helpen om beter te begrijpen wat er in het lichaam gebeurt bij een CMV-infectie, een van de grootste uitdagingen rondom orgaantransplantaties.
Het menselijke CMV-virus wordt gekenmerkt door grote cellen die onder de microscoop op uilenogen lijken. Hoe ouder mensen worden, des te groter de kans dat zij op zeker moment CMV-infectie hebben opgelopen. Doorgaans merken gezonde personen hier niet zo veel van, soms zijn er griepachtige klachten. CMV-infecties kunnen gevaarlijk zijn voor zwangere vrouwen en hun ongeboren kind, voor mensen met een lage weerstand of mensen die een orgaantransplantatie ondergaan – in dat laatste geval kan de ontvanger ook via het getransplanteerde orgaan besmet raken. Lollinga combineerde gegevens over CMV-infecties uit de klinische praktijk met experimentele data om de rol van CMV op de patiënt, nier en cel beter te begrijpen.
Behalve de hierboven geschetste vaststellingen, concludeert Lollinga dat een CMV-infectie prominenter aanwezig is in patiënten met een hoog aantal ‘regulatoire immuuncellen’ – een soort dirigenten die andere immuuncellen aansturen. Dat laat zien dat afweeronderdrukkende medicatie (standaard toegediend rondom een niertransplantatie) en de eigen immuuncellen de afweerreactie tegen CMV kunnen verlagen. Verder blijkt het virus zelf ook strategieën te gebruiken om de afweerrespons van het lichaam te ontwijken, zoals de expressie door de receptor US28. De promovendus trof deze receptor aan in de vaatwand van nieren na transplantatie. Via cel-cel contact zorgt US28 volgens hem voor een snellere verspreiding van het virus door het lichaam.
Wouter Lollinga (1989) studeerde Biomedische Wetenschappen (BSc) en Medical and Pharmaceutical Drug Innovation (MSc) aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij verrichte zijn promotieonderzoek binnen de afdeling Nefrologie en onderzoeksinstituut GUIDE van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek valt binnen het raamwerk van het UMCG-onderzoeksprogramma GKC: Groningen Kidney Center. De titel van het proefschrift is: “The impact of cytomegalovirus in renal transplant recipients. From patient to cell”.