Fetal growth restriction

Samenhang tussen foetale groeirestrictie en schoolprestaties 

Kinderen die kleiner ter wereld komen dan op basis van de zwangerschapsduur verwacht mag worden (niet te verwarren met kinderen die alleen te vroeg geboren worden), hebben op achtjarige leeftijd meer moeite om zich te concentreren op schooltaken dan leeftijdgenootjes met een normaal geboortegewicht. Dat ontdekte Jozien Tanis, die onderzoek deed naar allerlei mogelijke gevolgen van ‘foetale groeirestrictie’.

We spreken van foetale groeirestrictie (FGR) als het geschatte gewicht van het ongeboren kind bij de kleinste 10% van de populatie hoort. Een belangrijke oorzaak van deze afwijkende groei is een niet goed werkende placenta. Wanneer de placenta de foetus niet goed van voeding en bloed voorziet, kan dit tot sterfte of vroeggeboorte leiden, maar dat hoeft niet. Soms wordt de zwangerschap gewoon voldragen.

Tanis onderzocht de mogelijke gevolgen van foetale groeirestrictie, van vóór de geboorte tot en met de schoolleeftijd. Zo onderzocht zij de betrouwbaarheid van verschillende soorten echometingen van de hartfunctie in de ongeboren kinderen, en de betrouwbaarheid van verschillende voorspellers van neonatale uitkomsten – oftewel hoe de kinderen eraan toe zullen zijn in de eerste dagen en maanden na de geboorte. Ze bestudeerde niet alleen de verdeling van de bloedsomloop, maar ook motoriek en neurologische ontwikkeling.

Tot slot onderzocht de promovenda of er verschillen zijn tussen achtjarige kinderen met FGR en kinderen met een normaal geboortegewicht. Ze onderzocht dit bij zowel kinderen die te vroeg geboren zijn, als kinderen die na 9 maanden geboren zijn. Het viel haar op dat de kinderen geboren na FGR bijna vergelijkbare testscores hadden als de controlegroep van ‘gewone’ kinderen. De testscores lieten wel verschillen zien voor aandacht en - alleen in de groep van te vroeg geboren kinderen - ook in het performale (dat wil zeggen, niet-verbale) IQ. Omdat deze kleine verschillen invloed kunnen hebben op de schoolprestaties, vindt Tanis het belangrijk dat de ouders en de school goed geïnformeerd worden over de gevolgen van FGR.

Jozien Tanis (1988) studeerde geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij verrichtte haar promotieonderzoek bij onderzoeksinstituut BCN-Brain van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek werd gefinancierd als MD/PhD-project (Junior Scientific Masterclass) van het UMCG. 

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/6b4bd4e9-b74f-4592-b03c-0efa0934941f