The vessels of cognitive aging: clinical and neuroimaging markers

De vaten van cognitieve veroudering: klinische en neuroimaging-markers

Dementie, gekenmerkt door belangrijke cognitieve, gedrags- en motorische symptomen, treft wereldwijd meer dan 55 miljoen mensen, met bijna 10 miljoen nieuwe gevallen per jaar. Dit proefschrift van Sofia Marcolini onderzoekt vasculaire en psychologische factoren die bijdragen aan cognitieve achteruitgang en dementie.

Het eerste deel onderzoekt de rol van vasculaire factoren. In een groot cohortonderzoek in Noord-Nederland bleek dat veranderingen in het metabool syndroom – zoals hoge bloeddruk en abdominale obesitas – niet direct samenhangen met cognitief functioneren. In een ander onderzoek werd subklinische atherosclerose, gemeten aan de hand van calcium in de kransslagader, geassocieerd met slechtere cognitieve prestaties. Ook werd hartslagvariabiliteit onderzocht als een vroege marker van cognitieve achteruitgang. Een review concludeerde dat het meten van cerebrale bloedstroom de evaluatie van behandelingen verbetert.

Het tweede deel richt zich op psychologische en gedragsfactoren. Er wordt onderzocht hoe persoonlijkheidskenmerken de cognitieve functie beïnvloeden, waarbij leeftijdsgerelateerde relaties naar voren komen. De invloed van psychologisch trauma op cognitie en hersens werd ook onderzocht bij Vietnamveteranen, waarbij een negatief effect op cognitieve resultaten werd aangetoond.

Dit onderzoek onderstreept het belang van cardiovasculaire gezondheid bij het voorkomen van dementie en de rol van mentaal welzijn bij het behouden van cognitieve functies. Het benadrukt ook de uitdagingen en het belang van interdisciplinair onderzoek met verschillende biomarkers en uitkomsten. Verder onderzoek naar zowel gevestigde als opkomende biomarkers is nodig om toekomstig onderzoek te sturen en preventiestrategieën te informeren.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/6a38df64-9eb0-46a4-ba4c-1917005bad05