Towards unequal care
| Promotie: | B.A. Brand |
| Wanneer: | 02 oktober 2024 |
| Aanvang: | 11:00 |
| Promotor: | prof. dr. I.E.C. (Iris) Sommer |
| Copromotors: | J.N. de Boer, dr. M.J.H. Begemann |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Op weg naar ongelijke zorg
Dit proefschrift van Bodyl Brand onderzoekt of er voldoende wordt gedaan door vrouwen met schizofreniespectrumstoornissen op dezelfde manier te behandelen als mannen, en richt zich hierbij op de invloed van geslacht en geslachtshormonen. Hoewel de effecten van het vrouwelijke hormoon oestrogeen bij schizofreniespectrumstoornissen zijn aangetoond, zijn ze nog niet opgenomen in de huidige behandelrichtlijnen.
Bij vrouwen kunnen sommige antipsychotica de oestrogeenspiegels verlagen, wat negatieve gevolgen kan hebben voor zowel de fysieke als mentale gezondheid. Geslacht en geslachtshormonen beïnvloeden de effecten van antipsychotica in het brein, maar ook in de rest het lichaam. De huidige richtlijnen houden onvoldoende rekening met deze geslachts-specifieke effecten, waardoor vrouwen meer risico lopen op bijwerkingen.
De overgang (menopauze) brengt extra uitdagingen met zich mee, omdat dit gepaard gaat met een verminderde verdraagbaarheid en effectiviteit van antipsychotica. Een cohortstudie liet zien dat vrouwen na de menopauze een verhoogd risico lopen om te worden opgenomen voor psychose, wat suggereert dat de huidige anti-psychotische behandelingen mogelijk niet toereikend zijn voor postmenopauzale vrouwen.
Het tweede deel van dit proefschrift biedt een optimistischer perspectief. Uit een klinische studie bleek dat het toevoegen van het oestrogeen-achtige medicijn raloxifeen het ziektebeeld kan verbeteren bij vrouwen. Het klinische bewijs voor de beschermende effecten van oestrogeen werd verder bevestigd door een cohortstudie, die aantoonde dat op oestrogeen gebaseerde hormoontherapie rond de menopauze het risico op een terugval vermindert. Deze bevindingen benadrukken het belang van geslachts-sensitieve behandelstrategieën voor schizofreniespectrumstoornissen en laat zien hoe de beschermende effecten van oestrogeen kunnen worden gebruikt om de behandeluitkomsten voor vrouwelijke patiënten te verbeteren.