Flashes of feared social rejection
Promotie: | M.R. (Marjolein) Thunnissen, MSc |
Wanneer: | 13 maart 2025 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotors: | prof. dr. M.H. (Maaike) Nauta, prof. dr. P.J. (Peter) de Jong |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Gedrags- en Maatschappijwetenschappen |

Behandeling van sociale angststoornissen bij jongeren
Een sociale angststoornis komt veel voor onder jeugdigen. Een van de factoren zou het ervaren van ‘flashforwards’ kunnen zijn: rampbeelden van gevreesde negatieve uitkomsten, zoals afwijzing door anderen. Uit het onderzoek van Marjolein Thunnissen bleek dat inderdaad het geval te zijn. Hoe intenser de beelden, hoe sterker de angstklachten. Ook voerde ze een eerste pilotonderzoek uit om flashforwards aan te pakken met EMDR. De effecten waren veelbelovend, maar gaven nog geen afdoende resultaat.
Een sociale angststoornis heeft negatieve gevolgen voor het dagelijkse leven en de ontwikkeling van jongeren. Hoewel behandeling kan helpen, knapt een deel van de (jonge) mensen met sociale angst niet op. Het is daarom belangrijk om in stand houdende factoren van sociale angst beter te begrijpen en om interventies te ontwikkelen die deze factoren effectief aanpakken. Een van de factoren die een belangrijke rol zou kunnen spelen, is het ervaren van rampbeelden van gevreesde negatieve uitkomsten (flashforwards) zoals afwijzing door anderen.
Uit het promotieonderzoek van Thunnissen bleek een groot deel van de jeugdigen en (jong)volwassenen met sociale angst inderdaad zulke negatieve flashforward beelden te ervaren en daarbij spanning te voelen. Hoe intenser de beelden, hoe sterker de angstklachten. In een experiment bleek het afzwakken van intense flashforwards echter niet meteen ook te leiden tot minder sociale angst en vermijding.
Verder vond Thunnissen dat er nog geen onderzoek was gedaan naar interventies die zich direct richten op het aanpakken van negatieve beelden bij jeugdigen met sociale angst. Bij volwassenen bleek het aanpakken van negatieve (sociale) herinneringsbeelden met imaginaire rescripting vaak onderzocht en effectief voor vermindering van angstklachten en spanning.
Thunnissen voerde een eerste pilotonderzoek uit bij jeugdigen met een sociale angststoornis, waarin ze flashforwards aanpakte met Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR). De effecten waren veelbelovend. Samengenomen gaf het promotieonderzoek echter nog niet genoeg bewijs om te kunnen concluderen dat intense flashforwards sociale angst laten voortbestaan, of dat (EMDR) flashforward-interventies standaard onderdeel zouden moeten zijn van behandeling.