Acoustic and kinematic insights into articulatory sensorimotor control in Parkinson’s disease
| Promotie: | T. (Teja) Rebernik, LLM |
| Wanneer: | 16 december 2024 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | prof. dr. M.B. (Martijn) Wieling, prof. dr. R. (Roel) Jonkers |
| Copromotor: | dr. A. Noiray |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Letteren |
De werking van spraakmotoriek bij mensen met de ziekte van Parkinson
Spraakproblemen bij de ziekte van Parkinson zouden het gevolg kunnen zijn van zowel motorische stoornissen in de articulatoren (de tong, de lippen en de kaak) als van problemen in de sensorische integratie (de manier waarop auditieve informatie wordt verwerkt). Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Teja Rebernik.
Veel mensen met de ziekte van Parkinson hebben last van spraakproblemen, maar waar deze problemen vandaan komen is niet precies bekend. Promovendus Teja Rebernik onderzocht twee aspecten van spraakmotoriek bij mensen met én zonder de ziekte van Parkinson.
Ten eerste onderzocht Rebernik hoe goed de tong, lippen en kaak functioneren. Ze keek naar de klinkerruimte van de deelnemers, die kan dienen als een goede indicator voor hoe verstaanbaar iemands spraak is: over het algemeen geldt dat hoe kleiner iemands klinkerruimte, hoe minder verstaanbaar iemands spraak. Rebernik vond op groepsniveau geen verschillen tussen mensen met de ziekte van Parkinson en zonder de ziekte. Het bleek echter wel dat alleen mannelijke sprekers met de ziekte van Parkinson een kleinere klinkerruimte hadden dan mannelijke sprekers zonder de ziekte. Dit benadrukt het belang van het opnemen van geslacht als variabele in analyses. Rebernik onderzocht ook de aanwezigheid van tremor in de tong, de lippen en de kaak. Mensen met Parkinson bleken vaker dit soort tremor te vertonen tijdens slechts één bewegingstaak. Dit benadrukt het belang van het includeren van sprekers zonder de ziekte, omdat zij ook tremor kunnen vertonen.
De tweede mogelijke oorzaak van spraakstoornissen bij de ziekte van Parkinson is een sensorische stoornis in de manier waarop we met auditieve informatie werken: wanneer we spreken, controleren onze hersenen voortdurend of we de juiste dingen zeggen. Als er een fout wordt gemaakt, sturen onze hersenen een signaal om deze fout te herstellen. In dit onderzoek heeft Rebernik dit getest en ontdekt dat zowel mensen met de ziekte van Parkinson als sprekers zonder de ziekte kleine fouten kunnen herstellen die ze tijdens het spreken ontdekken. Mensen met Parkinson waren echter langzamer en minder effectief in het herstellen van deze fouten.