AGAINST polycystic liver growth

Tegen polycysteuze levergroei, oestrogeen als doelwit voor behandeling

Polycysteuze leverziekte (ook wel "cystelevers" genoemd) is een genetische ziekte waarbij cysten, holtes met vocht, in de lever groeien. Door de groei van deze cysten kan de lever steeds groter worden: tot wel 10-15 liter, in plaats van de normale 2 liter. Deze vergrote levers leiden tot veel en soms ernstige klachten, zoals pijn, buikklachten, verminderde eetlust, moeite om voldoende te eten en moeite om voorover te buigen. Sommige patiënten krijgen psychische klachten door het verstoorde lichaamsbeeld, anderen hebben moeite om hun werk te blijven doen.

In haar proefschrift focust Aapkes zich op de medicamenteuze behandeling van deze grote cystelevers. In de eerste studie liet ze zien dat de enige medicatie die op dit moment gebruikt wordt (somatostatine analogen) als bijwerking galstenen kunnen hebben. Eerder dacht men dat deze galstenen onschuldig waren, maar Aapkes liet zien dat ze tot ernstige complicaties kunnen leiden. Het is belangrijk dat dokters hieraan denken voordat ze de medicatie voorschrijven. In de studies hierna liet ze zien dat medicatie tegen oestrogenen misschien de levergroei kan stoppen. Cystelevers komen met name voor bij vrouwen, en de ernst neemt soms na de menopauze af. Daarom onderzocht Aapkes medicijnen die oestrogeen remmen, en bedacht ze een gerandomiseerd medicijnonderzoek waarvoor ze een Nederlandse ZonMW-subsidie kreeg. De studie loopt op dit moment nog en de resultaten zullen volgen in de toekomst.

In de laatste studie heeft Aapkes de methode laten zien die snel en gemakkelijk de volumes van de lever kan meten. Op dit moment gebeurt dat handmatig, wat per scan zo 2-3 uur kost. De nieuwe methode meet de levervolumes sneller en gemakkelijker, wat belangrijk is om het ziekteverloop in kaart te brengen, maar ook om het effect van medicatie, bijvoorbeeld in medicijnonderzoek, te meten.

CV Sophie Aapkes

Sophie Aapkes (1994) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daarna deed zij promotieonderzoek bij de afdeling Nierziekten van het Universitair Medisch Centrum Groningen, in nauwe samenwerking met de afdeling Maag-, Darm- Leverziekten van het Radboud Universitair Medisch Centrum. Zij werkt nu als arts bij de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) en hoopt in de toekomst te specialiseren in de maag-, darm- leverziekten. De titel van haar proefschrift luidt: AGAINST Polycsytic Liver Growth, estrogen as target for treatment.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/311276df-2e6e-49bc-aead-a83a795d12a1