Disorders of mitochondrial fatty acid oxidation
| Promotie: | Mw. E.A. (Emmalie) Jager |
| Wanneer: | 25 oktober 2023 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | dr. T.G.J. (Terry) Derks, prof. dr. B.M. (Barbara) Bakker |
| Copromotor: | dr. M.R. (Rebecca) Heiner-Fokkema |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Stoornissen in de mitochondriële vetzuuroxidatie: richting preventieve, voorspellende, gepersonaliseerde en participatieve geneeskunde
Vetzuuroxidatiestoornissen (FAODs) zijn zeldzame, erfelijke metabole ziekten (IMD) die de omzetting van vet in energie verstoren. Dit leidt mogelijk tot lever-, hart-, hersen- en spierproblemen, evenals levensbedreigende metabole crises. Hoewel de klinische symptomen verschillen tussen personen met FAODs, begrijpt men de onderliggende mechanismen nog niet volledig.
In dit proefschrift behandelt Emmalie Jager verschillende uitdagingen in de screening, diagnostiek en behandeling van mitochondriale vetzuuroxidatiestoornissen (FAODs). Hierbij focust ze op middenketen-acyl-co-enzym-A-dehydrogenase deficiëntie (MCADD).In dit proefschrift richt Jager zich in eerste instantie op preventie en evalueert ze de medische uitkomsten van de neonatale hielprikscreening op MCADD in Nederland. Ze beschrijft ook de ontwikkeling van een perinataal protocol om de diagnose van pasgeborenen met een hoog risico op een IMD te versnellen.Vervolgens gaat Jager in op het voorspellen van de ernst van de aandoening MCADD. Hiervoor gebruikt ze gepersonaliseerde, kinetische computermodellen van de vetzuuroxidatie in de levers van MCADD-patiënten. Daarnaast onderzocht ze de vastentolerantie bij zuigelingen met MCADD door middel van gecontroleerde klinische vastentests. Verder identificeerde ze risicofactoren voor metabole decompensatie bij kinderen met MCADD via een retrospectieve cohortstudie.
Jager onderzocht ook de personalisatie van behandeling. Hiertoe deed ze een studie naar de effecten van carnitine-deficiëntie en carnitine-suppletie bij personen met MCADD. Ook deed ze hiervoor een internationale systematische analyse van de werkzaamheid en veiligheid van D,L-3-beta-hydroxybutyraat als potentiële behandeling voor personen met FAODs.
Jager benadrukt in haar proefschrift het potentieel van een overgang naar 'P4'-geneeskunde -preventie, predictie, personalisatie en participatie – in onderzoek naar én de zorg voor personen met een FAOD.