Risk variables for the development of obesity and type 2 diabetes
Promotie: | Dhr. T.P. (Tom) van der Meer |
Wanneer: | 12 mei 2021 |
Aanvang: | 14:30 |
Promotor: | B.H.R. (Bruce) Wolffenbuttel |
Copromotor: | J.V. (Jana) van Vliet-Ostaptchouk |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Hormoonverstorende chemicaliën risicofactor ontwikkeling obesitas
Tom van der Meer toonde aan dat hormoonverstorende stoffen (EDC's) kunnen infiltreren en zich ophopen in de hypothalamus, een hersenorgaan dat trek en honger regelt in het brein. Hoge concentraties EDC's lijken bovendien een relatie te vertonen met het ontwikkelen van obesitas.
Obesitas en diabetes type 2 zijn chronische ziekten die in de afgelopen decennia steeds vaker voorkomen. Deze toename wordt met name toegeschreven aan voeding en beweging. Echter, in dezelfde periode als waarin het aantal mensen met obesitas en diabetes type 2 zo is toegenomen, is de mensheid voor het eerst blootgesteld aan een grote verscheidenheid aan door de mens gemaakte stoffen.
Sommige van deze stoffen hebben de potentie om een interactie aan te gaan met het menselijk hormonale systeem. Deze stofjes worden ook wel ‘endocrine disrupting chemicals’ (EDCs) genoemd, wat vertaald kan worden naar hormoonverstorende chemicaliën. EDCs zoals parabenen, bisfenolen en ftalaten hebben met elkaar gemeen dat ze relatief snel uitgescheiden worden uit het lichaam, maar in een grote verscheidenheid van producten verwerkt zitten. Van der Meer had als hoofddoel van zijn proefschrift om te bepalen of EDCs een invloed hebben op de ontwikkeling van obesitas en diabetes type 2. Daarnaast is er een bredere groep van mogelijke risicofactoren onderzocht voor het ontwikkelen van diabetes type 2.
De studies die beschreven worden in dit proefschrift lieten zien dat de blootstelling aan parabenen, bisfenolen en ftalaten in de Nederlandse populatie wijdverspreid en alomvattend is en over het algemeen is afgenomen in de afgelopen jaren. Een aantal van deze EDCs zijn in het menselijk brein aangetroffen. Verschillende studies brachten blootstelling aan een hoge EDC concentratie in verband met obesitas, maar niet met diabetes type 2. Voor het voorspellen van diabetes type 2 waren de meeste risicofactoren robuust maar zwak geassocieerd. Slechts enkelen waren in staat om ziekterisico onafhankelijk van elkaar te voorspellen.
CV Tom van der Meer Tom van der Meer (1992) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling Endocrinologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daarnaast heeft hij onderzoek gedaan aan de University of Pennsylvania en Harvard Medical School. Momenteel is hij werkzaam als arts niet in opleiding tot specialist op de afdeling Kindergeneeskunde van het Meander Medisch Centrum in Amsersfoort. De titel van zijn proefschrift luidt: Risk variables for the development of obesity and type 2 diabetes.