The origin and dynamics of the cool circumgalactic gas around low-redshift galaxies

De rol van koel gas bij stervorming

De evolutie van sterrenstelsels in het heelal is sterk afhankelijk van het gas dat zich in hun halo bevindt: het circumgalactische medium oftewel CGM. Dit is een complex systeem dat bestaat uit meerdere fases met zeer verschillende temperaturen, die naast elkaar bestaan. Dit loopt van het hete CGM, een diffuus gas met temperaturen tussen één en tien miljoen Kelvin, tot het koele CGM, dat waarschijnlijk bestaat uit een verscheidenheid aan wolken met temperaturen van ongeveer tienduizend Kelvin.

In zijn promotieonderzoek richtte Andrea Afruni zich met name de koele component. Dit medium is de afgelopen decennia uitgebreid geobserveerd, met waarneming tot afstanden ver buiten de centrale sterrenstelsels. Het koele gas is belangrijk omdat het, wanneer het in het centrale sterrenstelsel terechtkomt, de vorming van nieuwe sterren kan voeden en daardoor de evolutie van sterrenstelsel kan reguleren. Maar over de oorsprong, dynamiek en de rol van deze koele wolken staat tot op heden nog steeds ter discussie.

Afruni heeft de voorspellingen van verschillende analytische modellen vergeleken met recente waarnemingen, en ontdekte dat de koele wolken hoogstwaarschijnlijk zijn ontstaan door instroom van extern gas (het zogeheten intergalactisch medium). Tevens heeft hij via numerieke simulaties kunnen aantonen dat deze wolken verdampen in de hete corona voordat zij de centrale sterrenstelsels kunnen bereiken.

Het promotieonderzoek van Andrea Afruni vond plaats bij de afdeling Sterrenkunde van het Kapteyn Instituut met financiering via een beurs van de RUG. Hij werkt nu als postdoc aan de Universidad de Chile. 

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/73afaf16-e7be-46e2-925c-569bca4d4dd9