Molecular mapping of celiac disease: a journey from biomarkers to tissues

Moleculaire kartering van coeliakie: een reis van biomarkers naar weefsels

Coeliakie (CeD) is een immuungerelateerde aandoening veroorzaakt door glutenconsumptie, een eiwit in tarwe, rogge en gerst. Bij coeliakie in reactie op de inname van gluten valt het immuunsysteem gezonde cellen aan in de wand van de dunne darm, wat leidt tot problemen zoals het slecht opnemen van voedingsstoffen en andere gastro-intestinale klachten.

Een van de uitdagingen bij coeliakie-onderzoek is het begrijpen van de rol, die de betrokken cellen spelen bij de ziekte in relevante contexten: dezelfde celtypen kunnen onder verschillende omstandigheden zeer verschillende phenotypen vertonen. In het proefschrift van Aaron Ramirez Sanchez zijn meerdere compartimenten van het lichaam bestudeerd om specifieke cellen en weefsels, die bij deze aandoening betrokken zijn op moleculair niveau in kaart te brengen. Gedurende het onderzoek zijn immuuncellen onderzocht, die specifiek reageren op gluten, cellen die aanwezig zijn in het bloed vóór en na het begin van de ziekte, en de epitheliale bekleding van de dunne darm tijdens de ziekte en na een glutenvrij dieet. Door de genexpressie en epigenetica (hoe genen worden gereguleerd) te analyseren, zijn identificeerde belangrijke genen en paden geïdentificeerd, die gekoppeld zijn aan coeliakie.

Daarnaast zijn er methoden ontwikkeld om kleine weefselmonsters van darmprikken te verwerken. Hierdoor kunnen ze bestudeerd worden met nieuwe technieken zoals single-cell omics.

Over het algemeen vergroot het proefschrift ons begrip van coeliakie. Sommige bevindingen brengen nieuwe vragen met zich mee. Hiervoor zijn nieuwe technologieën en goede onderzoeksontwerpen nodig. Uiteindelijk kunnen deze helpen bij het verbeteren van de diagnose en behandeling van coeliakie in de toekomst.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/f543d96d-083a-473f-a2a6-f44effe6506c