Putting the second brain first
Promotie: | dr. J.M. Boertien |
Wanneer: | 21 juni 2023 |
Aanvang: | 12:45 |
Promotors: | prof. dr. T. (Teus) van Laar, prof. dr. S.C.D. (Sven) van Ijzendoorn |
Copromotors: | dr. F. Scheperjans, dr. P. Auvinen |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |

Darmmicrobiota en een gastro-intestinale oorsprong bij de ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson wordt vaak voorafgegaan door een periode met niet-motorische klachten. Constipatie is één van de eerste klachten en kan tot wel 20 jaar voor de diagnose optreden. Parkinson zou dan ook in de darmen kunnen beginnen. De darmflora speelt hier mogelijk een belangrijke rol bij, aangezien deze bij Parkinson een andere samenstelling heeft. Echter, deelnemers met Parkinson aan eerdere onderzoeken gebruikten bijna allemaal Parkinson-medicijnen, die mogelijk ook de samenstelling van de darmflora kunnen beïnvloeden.
In zijn proefschrift laat Boertien zien dat de samenstelling van de darmflora al is veranderd bij net gediagnosticeerde, nog onbehandelde mensen met Parkinson. Er zijn met name minder bacteriën die behoren tot de familie Lachnospiraceae, welke ontstekingsremmend kunnen werken. Een jaar later werd de darmflora opnieuw onderzocht van de deelnemers die inmiddels Parkinson-medicijnen gebruikten. Enkele resultaten van eerdere onderzoeken blijken dan met name door de Parkinson-medicijnen te worden veroorzaakt. De rol van de darmflora is waarschijnlijk vooral relevant voor een subtype van Parkinson dat in de darmen begint. Dit zogeheten body-first subtype zou worden gekenmerkt door meer symmetrische pathologie en symptomen. Boertien vindt inderdaad meer klachten die passen bij een begin in de darmen, zoals constipatie, bij mensen met Parkinson met meer symmetrische pathologie.
Concluderend laat Boertien zien dat de darmflora ook in de vroege fase van Parkinson, zonder invloed van Parkinson-medicijnen, al is veranderd. Daarnaast wordt de mogelijke invloed van Parkinson-medicatie en de verschillende subtypen van Parkinson op de darmflora onderstreept.
CV Jeffrey Boertien
Jeffrey Boertien (1991) studeerde Geneeskunde aan de Rijkuniversiteit Groningen. Daarna was hij werkzaam als arts-onderzoeker in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en als arts-assistent in het Martini ziekenhuis en het Medisch Centrum Leeuwarden. Zijn promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling Neurologie van het UMCG. Daarna zal hij werkzaam zijn als neuroloog in opleiding bij het UMCG. De titel van zijn proefschrift luidt: Putting the second brain first. On gut microbiota and a gastrointestinal origin in Parkinson’s disease.