The gut and healthy ageing in kidney transplant recipients: focus on chronic use of proton-pump inhibitors and the microbiome

De darm en gezond ouder worden bij niertransplantatiepatiënten: focus op chronisch gebruik van protonpompremmers en het microbioom

Na een niertransplantatie zijn er vele factoren die gezond ouder worden, ook wel ‘’healthy ageing’’ genoemd, negatief kunnen beïnvloeden. Hieronder valt ook het onvermijdelijke gebruik van immunosuppressiva en protonpompremmers, dat gepaard kan gaan met vele bijwerkingen. Met het doel om de uitkomsten op de lange termijn na een orgaantransplantatie te verbeteren en factoren te identificeren die healthy ageing beïnvloeden, is in het Universitair Medisch Centrum Groningen TransplantLines opgericht. TransplantLines is één van de grootste cohort- en biobankonderzoeken ter wereld naar solide orgaantransplantatie, waarbij patiënten met een nier-, lever-, long-, hart- en dunnedarmtransplantatie worden geïncludeerd.

Met behulp van data uit deze studie laat Douwes in haar proefschrift zien dat het gebruik van protonpompremmers niet alleen een verhoogd risico geeft op hypomagnesiëmie en ijzerdeficiëntie, maar ook geassocieerd is met vroegtijdige sterfte in niertransplantatiepatiënten. In samenwerking met de Universiteit van Leuven werd deze bevinding gerepliceerd in een onafhankelijk transplantatiecohort. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen of er een causaal verband bestaat en via welk mechanisme. Deze bevindingen zouden kunnen leiden tot het opnemen in niertransplantatierichtlijnen van het advies om het gebruik van protonpompremmers uit te sluipen nadat de fase met een verhoogd risico op gastro-intestinale bloedingen voorbij is.

Daarnaast laat ze zien dat het darmmicrobioom van niertransplantatiepatiënten sterk beïnvloed wordt door het gebruik van immunosuppressiva en protonpompremmers. Zo bleek het microbioom van niertransplantatiepatiënten een lagere diversiteit te hebben dan het microbioom van gezonde controles, ook wel dsybiose genoemd. Wat de gevolgen hiervan zijn voor de gezondheid en uitkomsten op de lange termijn van niertransplantatiepatiënten, wordt momenteel onderzocht.

CV Rianne Douwes

Rianne Douwes (1990) studeerde aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Haar promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling Nefrologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen, onder leiding van prof. dr. S.J.L. Bakker. Inmiddels is zij werkzaam als arts in opleiding tot specialist (AIOS) maag-, darm-, leverziekten en momenteel is zij bezig met haar vooropleiding Interne Geneeskunde in het Martini Ziekenhuis in Groningen. De titel van haar proefschrift luidt: The gut and healthy ageing in kidney transplant recipients: focus on chronic use of proton-pump inhibitors and the microbiome

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/18d56ab0-2732-4058-b8e3-a22d1e2af3fd