“I just do not understand the logic of this”

Hoe leerlingen beter leren logisch te redeneren

Logisch redeneren is één van de belangrijkste vaardigheden voor de ontwikkeling van kritisch denken. VWO-leerlingen leren dit beter wanneer bij het vak formele logica maatschappelijk relevante contexten, zoals een krantenartikel over de verpleegster Lucia de B., worden aangereikt, ontdekte Hugo Bronkhorst.

Bronkhorst: 'Logisch redeneren is één van de belangrijkste vaardigheden voor de ontwikkeling van kritisch denken als 21e-eeuwse vaardigheid. Sinds de herziening van het vwo-programma voor wiskunde C in 2015 is logisch redeneren hier onderdeel van. Eén van de doelen van dit programma is om de redeneervaardigheden van vwo-leerlingen op allerlei gebieden van de maatschappij te ondersteunen. Doordat cursussen formele logica vaak niet het gewenste resultaat opleverden, hebben we een interventie ontwikkeld waarbij maatschappelijk relevante contexten, zoals een krantenartikel over de verpleegster Lucia de B., centraal stonden. De focus van de lessen tijdens onze interventie op acht scholen lag op het ontwikkelen en leren gebruiken van geschikte formalisaties, visualisaties en schematiseringen. Belangrijk was de specifieke aandacht voor de verbanden tussen de verschillende representaties (gebaseerd op het model of concreteness fading). Ook andere op literatuur gebaseerde ontwerpkenmerken speelden een belangrijke rol: het uitwisselen van ideeën door leerlingen in kleine groepjes, formatieve feedback en klassendiscussies over de gebruikte strategieën. We hebben aangetoond dat de redeneervaardigheden van leerlingen uit de experimentele groep significant verbeterden en dat de leerlingen ook significant meer formalisaties gebruikten. We hopen hiermee het onderwijs in logisch redeneren een impuls te geven en adviseren dit op te nemen in alle wiskundevakken en bij voorkeur zelfs vakoverstijgend aan te bieden. In het licht van curriculum.nu biedt dit een uitgelezen kans om samenwerking te zoeken tussen schoolvakken waar redeneren en het analyseren van argumenten van belang zijn.' In twee van zijn stellingen concludeert Bronkhorst dan ook: 'Het domein logisch redeneren, met als doel de redeneervaardigheden van leerlingen te verbeteren op allerlei gebieden in de huidige (informatie)maatschappij, zou in alle wiskundevakken op alle niveaus opgenomen moeten worden.' En: ''In het belang van de ontwikkeling van het kritisch denken en de bijbehorende redeneervaardigheden van leerlingen, kan logisch redeneren het beste vakoverstijgend aangeboden worden.'

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/b99a0317-1253-495f-867a-957427b5cdd8