Performance behaviour in elite sports
| Promotie: | Mw. S.J.E. (Suzan) Blijlevens |
| Wanneer: | 04 december 2019 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | dr. M.T. (Marije) Elferink-Gemser, prof. dr. P. Wylleman, C. (Chris) Visscher |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Optimaal ontwikkelen en maximaal presteren. Dat is waarvoor een sporter traint, vaak jarenlang. Om die ene belangrijke finale te winnen, goud te halen op een EK of WK of een medaille op de Olympische of Paralympische spelen. De weg om daar te komen is dynamisch, complex en vol met uitdagingen die een sporter moet overwinnen.
Om effectief om te gaan met de uitdagingen van deze ‘rocky road’ dienen sporters gedrag te laten zien dat bijdraagt aan een optimale ontwikkeling en maximale prestatie. We noemen dit prestatiegedrag. Prestatiegedrag refereert daarnaast naar het gedrag dat de sporter in staat stelt om met de uitdagingen van de topsportcarrière om te gaan. Om dit gedrag te vertonen moeten sporters beschikken over verschillende psychologische competenties.
Dit proefschrift geeft inzicht in de psychologische competenties die talentvolle sporters en topsporters nodig hebben om effectief om te kunnen gaan met de uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd in verschillende fases van hun topsportcarrière.
Tot nu toe onbeantwoorde vragen komen aan bod zoals: welke uitdagingen ervaren talentvolle sporters en topsporters gedurende hun gehele sportieve carrière? Welke psychologische competenties hebben ze nodig om met de vereisten van de topsportcarrière om te gaan? En zijn deze hetzelfde in verschillende fases van sportieve ontwikkeling? Tot slot, hoe kunnen coaches deze competenties evalueren en de ontwikkeling ervan monitoren?
Suzan Blijlevens’ proefschrift beschrijft het eerste onderzoek naar prestatiegedrag en laat onder andere zien dat talentvolle sporters en topsporters deels met verschillende en deels met dezelfde uitdagingen worden geconfronteerd in verschillende fases van hun sportieve ontwikkeling. Als gevolg hiervan, verschilt het nut en de noodzaak van specifieke psychologische competenties gedurende de gehele topsportcarrière.
Het proefschrift doet relevante aanbevelingen voor deze die betrokken zijn bij de ontwikkeling van talentvolle sporters en topsporters (zoals coaches, sportpsychologen en andere stafleden). De praktische output is onder andere een observatietool om prestatiegedrag te evalueren en monitoren en een leerlijn voor TeamNL, die nu verder wordt geoptimaliseerd en geïmplementeerd.