Raynaud’s phenomenon: a mirror of autoimmune disease
| Promotie: | A.M. van Roon |
| Wanneer: | 30 oktober 2019 |
| Aanvang: | 14:30 |
| Promotors: | prof. dr. A.J. Smit, prof. dr. H. (Hendrika) Bootsma |
| Copromotors: | dr. D.J. (Udo) Mulder, dr. A.J. Stel |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Het fenomeen van Raynaud: een spiegel van auto-immuunziekten
Van Roon richtte zich in haar proefschrift op het fenomeen van Raynaud: een veelvoorkomende aandoening waarbij de handen of voeten aanvalsgewijs verkleuren als reactie op koude of emotionele stress. Dit komt doordat de bloedvaten te snel samenknijpen (vasospasme). In sommige patiënten is Raynaud het eerste symptoom van een ernstige onderliggende systeemziekte (secundair), in de meeste gevallen is het echter zonder onderliggende oorzaak (primair). Het is van belang vroeg een onderscheid te maken tussen primair en secundair Raynaud, zodat mensen met een onderliggende ziekte vroeg ontdekt worden en tijdig kunnen worden behandeld. Daarnaast kan Raynaud vervelende klachten geven, met name pijn, waardoor de kwaliteit van leven verlaagd.
Van Roon draagt in haar proefschrift bij aan de kennis over de mechanismen die leiden tot het fenomeen van Raynaud en het onderscheid maken tussen de primaire en secundaire vorm van Raynaud. Tot slot onderzoekt ze behandelopties. De belangrijkste conclusies zijn dat er een relatie is tussen beschadigingen van de kleinste bloedvaatjes in de vingers en ernst van aanvallen, alsook met het gewicht van een persoon. Bij patiënten met verschillende systeemziekten lijken de afwijkingen in de kleinste bloedvaatjes in de vingers samen te hangen met (beginnende) longschade. Daarnaast lijkt het niet meedoen van de duim bij een Raynaud-aanval en het snel weer herstellen van de doorbloeding, erop te wijzen dat er geen sprake is van een onderliggende systeemziekte. Ten aanzien van de behandeling lijkt bosentan, een vaatverwijdend medicament, het verstijven van de slagaders in de onderarm te verminderen. Tot slot is de ‘single-port thoracoscopische sympathicotomie’, een kleine ingreep ter behandeling van Raynaud, een effectieve en minimaal belastende behandeloptie.
CV Anniek van Roon
Anniek van Roon (1991) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. De master van die studie combineerde zij met promotieonderzoek in het kader van een MD/PhD traject. Haar promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling vasculaire geneeskunde in het Universitair Medisch Centrum Groningen. De titel van haar proefschrift luidt: “Raynaud’s phenomenon: a mirror of autoimmune disease”.