Social predictors of psychotic experiences in adolescence
Promotie: | dr. L.A. Steenhuis |
Wanneer: | 16 september 2019 |
Aanvang: | 16:15 |
Promotors: | prof. dr. G.H.M. (Marieke) Pijnenborg, prof. dr. A. Aleman, prof. dr. M.H. (Maaike) Nauta |
Copromotor: | dr. A.A. (Agna) Bartels-Velthuis |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Gedrags- en Maatschappijwetenschappen |
Psychotische ervaringen in kindertijd en adolescentie
Psychotische ervaringen komen veelvuldig voor in de algemene bevolking, zowel bij volwassenen als bij kinderen en adolescenten. Het is mogelijk dat psychotische ervaringen in de kindertijd voorspellend zijn voor psychotische stoornissen in de volwassenheid. Daarom is het cruciaal meer inzicht te krijgen in het vóórkomen en het beloop van psychotische ervaringen in de kindertijd en de adolescentie.
In dit proefschrift werd gekeken naar sociale factoren die kunnen samenhangen met psychotische ervaringen, zoals sociale cognitie, sociaal functioneren en religiositeit. In de eerste studie werd een vragenlijst voor auditieve vocale hallucinaties gevalideerd. In twee volgende studies werd de samenhang tussen sociale cognitie (theory of mind en emotieherkenning) en sociaal functioneren (algemeen en binnen het gezin) met psychotische ervaringen bij adolescenten onderzocht, over vijf en respectievelijk zes jaar tijd. Vervolgens werd de relatie tussen sociaal functioneren en paranoia onderzocht met dagelijkse metingen bij jonge mensen met een verhoogd risico op psychose. In de laatste studie werd de samenhang tussen religiositeit en auditieve vocale hallucinaties bij adolescenten onderzocht.
Er werd geen bewijs gevonden dat een verminderde sociale cognitie een kwetsbaarheid zou zijn voor de ontwikkeling van psychotische ervaringen in de adolescentie. Verminderd sociaal functioneren hing wel samen met meer psychotische ervaringen. Daarnaast werd aangetoond dat religieuze activiteit en het opzoeken van sociale contacten manieren zouden kunnen zijn om beter met psychotische ervaringen om te gaan. Verder bleek dat de zelfrapportage vragenlijst over auditieve hallucinaties valide en betrouwbaar kan worden ingezet bij de behandeling en in onderzoek.