Oratie prof. dr. C.K.W. (Carsten) de Dreu: On Saints and Soldiers: Rethinking the Co-evolution of Group Cooperation and Conflict

Bij alle soorten vormen individuen groepen. In groepen werken individuen samen aan vooruitgang en welvaart en werken ze samen om andere groepen schade toe te brengen. Waarom? Wat verklaart het samen voorkomen van groepssamenwerking en intergroepsconflicten?
Als antwoord hierop stellen vooraanstaande theorieën in de sociale, gedrags- en biologische wetenschappen dat individuen zich in groepen organiseren en dat samenwerking geëvolueerd is om zich te verdedigen tegen gevaarlijke andere groepen. Wat echter open blijft, is waar conflicten en vijandelijke dreiging in de eerste plaats vandaan komen.

In deze lezing probeer ik deze vraag te beantwoorden: Waarom vormen individuen groepen en werken ze samen om andere groepen te bestrijden, als er geen geschiedenis van geweld is om wraak te nemen en andere groepen geen bedreiging vormen voor zichzelf of de eigen groep? Ik bespreek de resultaten van experimenten die twee mogelijke antwoorden onderzochten.

Ten eerste keek ik naar de mogelijkheid dat individuen samenwerken om andere groepen aan te vallen vanwege een geëvolueerde afkeer van (leden van) externe groepen en gemeenschappen - heiligen voor ons en soldaten tegen hen. Mijn experimenten bevestigen deze mogelijkheid niet.

Vervolgens onderzocht ik de optie dat individuen samenwerken om externe groepen aan te vallen om 'oorlogsbuit' te winnen die henzelf en hun interne groep ten goede komt - heiligen richting ons en soldaten voor ons. Experimenten uitgevoerd in Nederland, China en landelijke delen van Afrika ondersteunen deze mogelijkheid: individuen werken samen om hun groepen sterk en gevaarlijk te maken omdat ze geven om de groepen waarvan ze afhankelijk zijn voor status, middelen en kansen.

Uiteindelijk is groepssamenwerking niet ontstaan door conflicten. Conflicten ontstaan door samenwerking.

Meer informatie

Oratie: prof. dr. C.K.W. (Carsten) de Dreu

• Titel: On Saints and Soldiers: Rethinking the Co-evolution of Group Cooperation and Conflict

• Leeropdracht: Fundamenten van Samenwerking en Sociale Organisatie

• Faculteit: Gedrags- & Maatschappijwetenschappen

Aanmelden s.v.p. uiterlijk 14 maart via het aanmeldformulier .

Livestream op 21 maart 2025, zie: www.rug.nl/digitale-oratie