Oratie prof.dr.ir. H.H. (Hinke) Haisma: Ik zie, ik zie wat jij niet ziet... Werken op het snijvlak van de biomedische en sociale wetenschappen in onderzoek naar groei van kinderen

Ondervoeding, overgewicht en kindersterfte zijn belangrijke gezondheidsproblemen en veel onderzoek is gericht op het voorkomen ervan. Hoewel we er in slagen deze problemen gedeeltelijk aan te pakken, blijft kindersterfte, ondervoeding en overgewicht een hardnekkig probleem. En met name de ongelijkheid hierin is schrijnend.

Capability model

Modellen worden gebruikt om de werkelijkheid schematisch weer te geven. Elke discipline kijkt op zijn eigen manier naar deze werkelijkheid en de modellen verschillen dus ook per discipline. Voor onderzoek naar ondervoeding, overgewicht en sterfte zijn er modellen vanuit de demografie, de voedingswetenschappen, en vanuit de antropologie.

Professor Hinke Haisma voegt hier vanuit haar onderzoeksteam een model aan toe: het Capability-model voor groei van kinderen. Dit model is gebaseerd op de capability approach van Amartya Sen en Martha  Nussbaum, waarbij niet uitkomsten (zoals voedingsstatus of sterfte) centraal staan, maar kansen en mogelijkheden van ouders en kinderen om te zorgen voor een goede groei. Die kansen en  mogelijkheden liggen op andere terreinen dan alleen voeding en voedsel en kunnen ook gaan over vragen zoals: is er een dak boven het hoofd, hebben de ouders voldoende tijd om voor hun kind te zorgen?
Een dergelijk model kan als basis dienen om niet alleen op individueel niveau, maar ook op programma- en populatieniveau op een andere manier naar groei van kinderen te kijken en dat te monitoren. Dit is relevant voor ouders die met hun kinderen naar het consultatiebureau gaan, maar ook voor het monitoren van voortgang betreffende de Sustainable Development Goals.

Elkaars perspectief leren begrijpen

In Haisma's onderzoek komen een aantal disciplines samen: demografie, voedingswetenschappen, sociologie, antropologie, ontwikkelingsstudies, economie en filosofie. Omdat deze disciplines de realiteit elk op hun eigen manier en met hun eigen modellen bekijken is het belangrijk voldoende tijd te nemen om elkaars perspectief te leren begrijpen. Dat vraagt ruimte voor contemplatie, reflectie, overleg en debat. De huidige wetenschapscultuur met zijn focus op veel publiceren en in hoogstaande tijdschriften is daarvoor niet altijd de beste broedplaats. Om tot nieuwe inzichten te komen is het echter wel belangrijk om die tijd te nemen. In dit onderzoek heeft professor Haisma die tijd genomen en ze hoopt daarmee als voorbeeld en inspiratie te kunnen dienen dat minder vaak meer is. Maar dat het een lange adem vraagt.

Meer informatie

Oratie: prof.dr.ir. H.H. (Hinke) Haisma

• Titel: Ik zie, ik zie wat jij niet ziet... Werken op het snijvlak van de biomedische en sociale wetenschappen in onderzoek naar groei van kinderen
• Leeropdracht: Kindervoeding en volksgezondheid

• Faculteit: Ruimtelijke Wetenschappen

Aanmelden s.v.p. uiterlijk 21 oktober via het aanmeldformulier .

Livestream op 28 oktober, zie: www.rug.nl/digitale-oratie

De oratie en het boek zijn in het Nederlands. Voor degenen die geïnteresseerd, maar het Nederlands niet machtig zijn is er een vertaling gemaakt.
http://hdl.handle.net/11370/1fbeadd0-3119-42ed-a53f-1bed5e568654

Full text open access versie van de oratie:
https://doi.org/10.21827/632ad8fee3153%20