Oratie dhr. prof. mr. dr. J.M. ten Voorde: Slachtoffers en straf

Slachtoffers van ernstige strafbare feiten mogen in Nederland sinds tien jaar tijdens de terechtzitting een verklaring afleggen over de gevolgen die het strafbare feit bij hen teweeg heeft gebracht. Enkele honderden slachtoffers maken per jaar van dit spreekrecht gebruik. Bij de Eerste Kamer is op dit moment een wetsvoorstel aanhangig dat beoogt het spreekrecht te verruimen zodat slachtoffers ook kunnen aangeven welke straf zij vinden dat aan de verdachte moet worden opgelegd. Tijdens de behandeling van dit wetsvoorstel in de Tweede Kamer ontstond enige discussie in hoeverre de rechter met het standpunt van het slachtoffer over de op te leggen straf rekening moet houden. Die discussie heeft niet tot veel duidelijkheid geleid. De rechtspraktijk moet het maar uitzoeken.

Binnen de rechtspraktijk en wetenschap lijkt een zekere terughoudendheid te bestaan over het moeten gebruiken van verklaringen van slachtoffers bij het bepalen van straf. Het vermeend wraakzuchtige slachtoffer en de daarmee samenhangende kans dat straffen worden opgedreven tot disproportionele hoogte worden gevreesd. Prof.mr.dr. Jeroen ten Voorde zoekt in zijn oratie naar een antwoord op de vraag of de verklaring van het slachtoffer over de volgens hem aan de verdachte op te leggen straf leidend moet zijn bij het bepalen van de straf. Juist vanwege de zorgen over wraak en disproportionaliteit is ervoor gekozen een antwoord op deze vragen te zoeken aan de hand van de zogeheten vergeldingstheorie, de theorie die de voormalige Groningse hoogleraar Leo Polak (naar wie de leerstoel is vernoemd) zo nauwgezet heeft bestudeerd.

• Oratie: dhr. prof. mr. dr. J.M. ten Voorde
• Titel: Slachtoffers en straf
• Leeropdracht: Strafrechtfilosofie
• Faculteit: Rechtsgeleerdheid