RUG-meetstation voor broeikasgassen aan de Waddenzee nu deel van Europees netwerk

RUG-meetstation voor broeikasgassen aan de Waddenzee nu deel Sinds donderdag 23 mei is het atmosferisch meetstation Lutjewad van het Centrum voor Isotopenonderzoek (CIO) van de Rijksuniversiteit Groningen officieel onderdeel van het Europese Integrated Carbon Observation System (ICOS): een meetnet voor broeikasgassen. Daarmee is Lutjewad dat aan de rand van de Waddenzee ligt, de eerste van drie Nederlandse meetstations die zich aansluiten bij ICOS. De gegevens die het station verzamelt, zijn binnen 24 uur voor iedereen te zien. En RUG-onderzoekers krijgen toegang tot de gegevens van alle andere meetstations binnen het netwerk in heel Europa.van Europees netwerk.

De directeur-generaal van ICOS, Werner Kutsch, maakte meetstation Lutjewad officieel onderdeel van ICOS door tijdens de algemene vergadering de toetreding te ondertekenen. Om officieel toe te kunnen treden, moesten de Groningse wetenschappers hun meetstation laten voldoen aan een uitgebreide serie standaarden voor dataverzameling en kwaliteitscontrole. “Dat proces duurde ongeveer twee jaar”, vertelt Huilin Chen, hoogleraar Broeikasgassen in de atmosfeer bij het Centre for Isotope Research (CIO) van de RUG.

De kosten van de certificatie waren een probleem voor meetstation Lutjewad, dat sinds het jaar 2000 actief is. Maar afgelopen jaar kreeg het Nederlandse Ruisdael Observatorium, een landelijke organisatie voor metingen aan de atmosfeer, een subsidie van NWO via het programma grootschalige onderzoeksfaciliteiten. Lutjewad is onderdeel van het observatorium en ontving de benodigde fondsen om de meetapparatuur een upgrade te geven en de kosten van de ICOS certificatie te betalen.

Broeikasgassen

“Ons belangrijkste doel is om de afspraken voor het afbouwen van de kooldioxide-uitstoot in Nederland te verifiëren”, legt Chen uit. Daarnaast zijn de meetgegevens te gebruiken om de productie en de verwijdering van verschillende broeikasgassen te bestuderen. Lutjewad meet alle belangrijke lang levende broeikasgassen, zoals CO2, methaan en stikstofoxiden en ook aerosolen. “De wind in Lutjewad aan de Waddenzee komt vaak uit het zuiden. In dat geval meten we de lucht van het vasteland. Als de wind uit het noorden komt, meet het station de schone zeelucht.”

Doordat ze nu onderdeel zijn van een Europees netwerk hebben Chen en zijn collega’s gemakkelijk en snel toegang tot meetgegevens van een hoge kwaliteit, afkomstig uit heel Europa. “Hierdoor hoeven we veel minder tijd te steken in het opvragen van gegevens bij andere onderzoekers, zodat we meer tijd hebben voor ons onderzoek.” Deelname aan het netwerk is voor langere tijd. Chen glimlacht: “Tien jaar, met ingang van vorig jaar – wat binnen de wetenschap eigenlijk betekent dat we er permanent bij horen.”

Hornhuizen

Het atmosferisch meetstation Lutjewad ligt in het noorden van de provincie Groningen aan de rand van de Waddenzee (buitendijks) bij het dorp Hornhuizen, en is opgezet door RUG-hoogleraar Harro Meijer. Het meetstation is op 28 september 2000 officieel geopend door toenmalig CdK Hans Alders en bestaat uit een 60 meter hoge meetmast en een laboratoriumgebouw. Sinds de opening zijn hier continu metingen gedaan van de belangrijkste broeikasgassen. Bovendien zijn er in de loop der tijd steeds meer instrumenten toegevoegd, waarmee onderzoekers bijvoorbeeld de aard en oorsprong van broeikasgassen kunnen bepalen. Om de metingen goed te kunnen interpreteren, worden ook meteorologische gegevens verzameld. De meeste instrumenten zijn op afstand aan te sturen, maar er komen ook regelmatig medewerkers naar het meetstation voor onderhoud.

Meer informatie

• CIO: https://www.rug.nl/research/centre-for-isotope-research/?lang=en
• Ruisdael Observatorium: http://ruisdael-observatory.nl/
• ICOS: https://www.icos-ri.eu/icos-national-networks