Promotie mw. S.P. Monteiro: Driving-impairing medicines and traffic safety. Patients' perspectives

Promotie: mw. S.P. Monteiro

Proefschrift: Driving-impairing medicines and traffic safety. Patients' perspectives

Promotor(s): prof.dr. J.J. de Gier

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Patiënten onvoldoende bewust van risico’s rijgevaarlijke geneesmiddelen

Het attenderen van patiënten op de gevaren van de rijgevaarlijke geneesmiddelen die zij gebruiken, is niet doeltreffend genoeg, constateert Susana Monteiro uit haar onderzoek.

Recente schattingen geven aan dat in Europa meer dan 31.000 mensen per jaar verongelukken in het verkeer en dat er meer dan 1.473.000 gewonden zijn. Alcoholgebruik is een van de bekendste oorzaken van verkeersongelukken. Minder bekend is de rol van het gebruik van rijgevaarlijke geneesmiddelen voor de verkeersveiligheid. Toch zijn er de laatste jaren steeds meer epidemiologische studies gepubliceerd, waarin een associatie is aangetoond tussen blootstelling aan dergelijke geneesmiddelen en het risico op betrokkenheid bij een verkeersongeval. Dit is vooral aangetoond voor het gebruik van benzodiazepinen.

Hoewel het gebruik van dergelijke geneesmiddelen toeneemt in Europa, is er weinig onderzoek naar gedaan of patiënten wel voldoende kennis hebben en/of zich bewust zijn van de risico’s wanneer zij rijgevaarlijke medicijnen gebruiken. Ook over de zorgverleners die deze middelen voorschrijven en afleveren is op dit punt weinig bekend. Monteiro heeft daarom in enkele studies specifiek gekeken naar deze kennis en bewustwording bij patiënten en zorgverleners. Zij onderzocht hoe met behulp van pictogrammen op de medicijnverpakking, een categorie-indeling van rijgevaarlijke geneesmiddelen en een training voor apothekers de bewustwording omtrent de risico’s kan verbeteren.

Monteiro concludeert dat de kennis over de nadelige effecten van rijgevaarlijke geneesmiddelen nog steeds niet voldoende is en dat een nieuwe aanpak nodig is om het gedrag van patiënten te kunnen beïnvloeden. Ook de informatie én de manier waarop die wordt gecommuniceerd, kunnen worden verbeterd. Het pictogram dat nu wordt gebruikt, is niet volledig zelfverklarend en zal bij voorkeur moeten worden voorzien van individueel gerichte informatie over de risico’s die men loopt en hoe daarmee om te gaan. Apothekers melden dat zij hierbij behoefte hebben aan beslissingsondersteunende systemen, gebaseerd op de categorie-indeling van rijgevaarlijke geneesmiddelen.

Susana Monteiro (Portugal, 1983) deed haar promotieonderzoek bij onderzoeksschool GRIP van de RUG. Haar onderzoek maakt deel uit van een groot Europees project dat vijf jaar lang (2006-2011) werd gefinancierd door de Europese Commissie en bekend staat als het DRUID-project (DRiving Under the Influence of Drugs, alcohol and medicines). Inmiddels werkt Monteiro als onderzoeker bij NIVEL.

Meer informatie: Nederlandse samenvatting proefschrift