Johan Huizinga (1872-1945)

Johan Huizinga werd in 1872 in Groningen geboren. Hij studeerde hier van 1891 tot 1895 Nederlands en Oosterse talen en letteren aan de universiteit, linguïstiek te Leipzig (1895-1896) en promoveerde in 1897 te Groningen op een proefschrift over De Vidûsaka in het Indisch toneel. Van 1897 tot 1905 was hij leraar te Haarlem en Amsterdam.

In 1905 werd hij hoogleraar geschiedenis in Groningen en in 1915 hoogleraar algemene geschiedenis en politische aardrijkskunde te Leiden. Naast hoogleraar was Huizinga ook redacteur van het algemeen cultureel maandblad De Gids, voorzitter van de afdeling Letterkunde van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen en voorzitter van de Commissie voor Advies inzake de Rijksmusea.

Als hoogleraar bleef hij in functie tot de Duitse bezetter de Leidse universiteit in 1941 sloot. Van augustus tot oktober 1942 werd hij als gijzelaar vastgehouden in Sint-Michielsgestel. Hij had bij herhaling tegen de nationaal-socialistische ideologie gewaarschuwd, speciaal tegen hun beknotting van de vrijheid van de geschiedschrijving.

Tijdens zijn hoogleraarschap in Leiden voltooide Huizinga zijn beroemdste werk Herfsttij der Middeleeuwen (1919). De vele vertalingen van zijn werk brachten hem internationale bekendheid. Huizinga’s kracht lag vooral in het aanschouwelijk uitbeelden van cultuurvormen en zijn vele studies op dit gebied maken hem tot een grondlegger van de cultuurgeschiedenis in Nederland.