Oervoeding levert bijdrage aan gezond ouder worden

Het menselijk DNA heeft zich afgestemd op het in de oudheid beschikbare voedsel. Promovendus Remko Kuipers onderzocht waar onze voorouders leefden, maakte een reconstructie van hun voeding en onderzocht de voeding van traditioneel levende Oost-Afrikaanse volkeren in de huidige tijd. In vergelijking met Oost-Afrikaanse vrouwen eten Westerse vrouwen minder omega-3 vetzuren. Hierdoor ontstaat bij Westerse vrouwen tijdens de zwangerschap en de periode van borstvoeding een relatief tekort aan deze belangrijke bouwstoffen, die het pasgeboren kind nodig heeft voor o.a. de hersenontwikkeling. Kuipers concludeert dat terugkeer naar de voedingsgewoonten uit de Steentijd, vertaald naar de cultuur van de 21e eeuw, een belangrijke bijdrage zou kunnen leveren aan gezond ouder worden. Hij promoveert op 26 maart 2012 aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Kuipers stelt dat, in tegenstelling tot populaire opvattingen, onze voorouders niet op de droge savanne leefden, maar op de plaats waar het water en het land elkaar ontmoeten. Hij toont aan dat de voeding uit dit zogenaamde land-water ecosysteem, in vergelijking met onze Westerse voeding, meer eiwitten, minder koolhydraten, minder linolzuur en meer omega-3 vetzuren bevatte.

Vetzuren en ziektes

De vetzuursamenstelling van onze hedendaagse voeding wordt in verband gebracht met typische Westerse ziektes. Zo bestaat er consensus dat te weinig inname van omega-3 vetzuren bij volwassenen verband houdt met het ontstaan van hart- en vaatziekten en depressie. Bij pasgeboren kinderen zou het krijgen van te weinig omega-3 vetzuren leiden tot een minder optimale ontwikkeling van de hersenen.

Linolzuur

Ook concludeert Kuipers dat de oervoeding veel minder linolzuur (omega-6 vetzuur) bevatte dan Westerse voeding. Dit is relevant vanwege de heersende veronderstelling dat een hoge inname van linolzuur een beschermende werking heeft op het ontstaan van hart- en vaatziekten. Nieuwe inzichten brengen een hogere linolzuurinname in verband met een verminderde aanmaak en inbouw van omega-3 vetzuren in het lichaam. Dit leidt tot verminderde vermogens om chronische ontstekingsreacties in het lichaam te onderdrukken. Hedendaagse wetenschappelijke inzichten stellen dat deze ontstekingsreacties aan de basis staan van hart- en vaatziekten. In lijn met de inzichten van Kuipers heeft een recente Amerikaanse studie laten zien dat de aanbevolen vervanging van verzadigde vetzuren door linolzuur in de Westerse wereld eerder een toename dan een afname van hart- en vaatziekten heeft veroorzaakt.

Verhouding tussen voedingsstoffen

Tot slot bekritiseert Kuipers de huidige praktijk om verzadigd vet in de voeding te vervangen door koolhydraten. Op basis van een literatuurstudie stelt hij dat niet de inname van verzadigd vet, maar juist de inname van snelle koolhydraten (koolhydraten met een hoge glycemische index), zoals suikers in frisdranken en snoep, de kans op hart- en vaatziekten verhoogt. Deze inzichten stemmen overeen met de resultaten van de reconstructie van onze oervoeding. Hierin was verzadigd vet in gelijke hoeveelheden aanwezig als in de huidige Westerse voeding, terwijl de oervoeding daarnaast meer eiwitten, en juist minder koolhydraten bevatte.

Curriculum Vitae

Remko Kuipers (Groningen, 1980) studeerde geneeskunde en farmacie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij voerde zijn promotieonderzoek uit bij de Afdeling Laboratoriumgeneeskunde van het UMCG. Het onderzoek werd gefinancierd door de Junior Scientific Masterclass van het UMCG, het VSB fonds en FrieslandCampina. De titel van het proefschrift is “Fatty acids in human evolution: contributions to evolutionary medicine”. Hij promoveert in de Medische Wetenschappen bij prof.dr. F.A.J. Muskiet.

Noot voor de pers

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met persvoorlichting UMCG, bereikbaar via (050) 361 22 00.